terminów gramatycznych online
wyrzucenie
Język: polski
Cytaty
Owszem, kształty dobrze mowienia (Figurae Grammaticae) Znajdują się wszystkie w mowie Polskiej, mało co, albo nic nie rożniące się od sposobu Grekow i Łacinnikow. Jest (Syncope crasis etc.), to jest wyrzucenie liter z pośrodka słow. Na przykład: me, twe, Mościwy, Wielmożny: zamiast, Moje, Twoje, Miłościwy, Wielemożny.
SS używane jest w jedném tylko słowie ssać utworzoném przez wyrzucenie samogłoski z wyrazu sysać , cycać.
Wyrzutnia. Jest wyrzucenie jakiej głoski z wyrazu. Wyrzuca się a, ja, у, i mówi się wołmi, końmi, zdrów, i t. d. zamiast wołami, koniami, zdrowy, i t. d.
Ten przypadek kończy sie powszechnie na: ami, lub czasem przez wyrzutnią na: i, y. [...]. Formuje się od przypadku II, l. p. zamieniając: a, u na: ami, i, y, i zachowując to wszystko, co się w przypadku II, l. p. wyrzuciło, zamieniło, lub dodało, np. pan, pana, panami, lub: pany [...] Jednakże taka wyrzutnia nie uchodzi w imionach tych, w których by przez wyrzucenie: a, kilka spółgłosek trudnych do wymówienia zbiegło się razem, np. stołek, stołki, stołkami, ale nigdy stołkmi. b) Ten przypadek kończy się bardzo często przez skrócenie: ami, na: y, w imionach zakończonych w przypadku I, l. p. na spółgłoski twarde foremne, zaś na: i [...] na spółgłoski twarde nieforemne, to jest: g, k.
Zniesienie zbiegu spółgłosek. [...] Gdy przez utworzenie pochodnika zejdzie się dwie łub więcej spółgłosek, które trudno razem wygłosić, znosi się ten zbieg spółgłosek czworakim sposobem: 1. Przez zlanie się dwóch spółgłosek w jednę. 2 Przez wyrzucenie jednéj lub dwóch spółgłosek. 3. Przez zamienienie odbitéj na nieodbitą [...]. 4. Przez wrzucenie między nie samogłoski.
Dalszym, w całéj słowiańszczyźnie dokonanym faktem w zakresie tych fonetycznych stosunków było wyrzucenie diftongowego i ze wszystkich zgłosek, gdzie tylko się takowe aż do téj chwili mieściło, a więc zamiana takich wyrazów, jak bańia, ulici͡a, jędzi͡a, roli͡a [...] itp. na wymawiane po dzisiejszemu bania, ulica, jędza, rola.