Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

narząd mowy nieruchomy

Hasło w cytatach: narząd nieruchomy, narządy mowy nieruchome, narządy mówne nieruchome, nieruchome narządy
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

Przy wytwarzaniu dźwięków łatwo zauważyć, że jedne narządy mówneruchome, jak : język, wargi, podniebienie miękkie, języczek, struny głosowej inne zaś, choć biorą udział w wytwarzaniu brzmień, pozostają jednak nieruchomemi, a mianowicie, zęby górne i podniebienie twarde.

Ruchome bowiem narządy mówne mogą stykać się ze sobą, albo z nieruchomemi narządami, lub też mogą zbliżać się wzajemnie i wtedy w jamie ustnej tworzy się zwarcie lub szczelina, które napotyka prąd powietrza idący z płuc i które wywołują falowanie tego powietrza czyli dźwięk.

§ 11. Narządy mowy ruchome i nieruchome.

W nasadzie należy odróżniać przede wszystkiem części ruchome i nieruchome. Jama gardłowa, jakkolwiek ma ścianki miękkie, a więc nie ma zupełnie stałego kształtu, jednak nie wpływa na na charakter głoski i może być uważana za nieruchomą.

Ten drugi podział ma szczególne znaczenie dla spółgłosek. W chodzą tu w grę dwa narządy jako czynne, wszystkie więc głoski z tego stanowiska będą albo wargowe, albo językowe. W pierwszej grupie możemy znów odróżniać artykulację dwuwargową, jak przy m p b, lub artykulację wargowo-zębową, przy której narządem nieruchomym, wchodzącym w grę, są zęby górne przednie, jak przy f v: