Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

syczenie

Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Fonetyka opisowa: Benni/1923
  • Główne podstawy mowopisowni polskiej: Oż/1883
  • O co głównie chodzi naszym badaczom w poprawieniu abecadła?: Oż/1883
  • Podział abecadła i układ jaki powinien być: Oż/1883

Cytaty

Takie powinno być abecadło, jakie odrysowuje się w mowie całej żywej narodu, tj. ile w ustnej mowie jest różnych brzmień, dźwięków, syczeń, przycisków i dechów, tyleż powinno być liter w naszem abecadle [...].

Układ opiera się na dziesięciu samogłoskach i trzydziestu dwu spółgłoskach; które jak następują podług bliższego brzmienia dźwięków syczeń przycisków, dechów, tak obok z kolei w abecadle trzeba umieścić na zawsze.

Konieczną jest rzeczą spółgłoski nasze ulegające przyciskowi cieńszemu lub grubszemu jako te: c, z, s, znamieniem u góry a nie obok stawić wielką z jak dotąd pisano mylnie, kiedy obok syczącej s postawiona, ona niema własności syczenia a tylko jako znak stwardzenia przydano; a zatem jako znak ma miejsce u góry.

Wchodzi tu w grę jeszcze coś innego: przy pierwszym szeregu szczelina jest mniejsza i okrągła, przez co wytwarza się cienki strumień powietrza, uderzający o zęby i wytwarzający syczenie, podczas gdy przy drugim szeregu mamy do czynienia z większą nieco i szerszą szczeliną, wskutek czego szerszy strumień powietrza uderza o zęby i powoduje wrażenie szumu.