Historical dictionary
of grammatical terms online

zaimek dzierżawczy

Language: polski
EJO 1999, 656 Contemporary definition

Zaimek dzierżawczy. Pozycyjny (kontekstowy) wariant zaimka osobowego, występujący w pozycji przy rzeczowniku, a więc pełniący składniową funkcję określenia adnominalnego, czyli przydawki.

Quotations

Zaimki od różnego swego znaczenia dzielą się na 1) osobiste, 2) dzierżawcze, 3) ukazujące, 4) pytające, 5) odpowiadające, 6) względne.

Gdy mówimy o rzeczy jakiéj, i tę bądź sobie, bądź komu innemu przysądzamy, wzgląd takowy rzeczy do osób, wydajemy przez zaimki dzierżawcze.

Inne rodzaje zaimków, czyli raczéj przymiotników zaimkowych, są te: [...] 9) Dzierżawczemi téż powyższe zaimki się nazywają, do których tylko trzecio-osobowy dodać należy: jego, jéj, jégo, onego, onéj, onégo, ich, onych tylko w 4tym Skł. używające się dla oznaczenia własności.

Zaimki dzierżawcze okazują, że jaka osoba działająca posiada czyli dzierży jakiś przedmiot; np. Gdy rzeknę: twój koń, wtedy Zaimek dzierżawczy: twój okazuje, że druga osoba działająca: ty posiada ten przedmiot: koń.

Zaimki dzierżawcze są następujące: mój, twój, jego, jéj, nasz, wasz, ich, swój.

Zaimki dzierżawcze [...] są zastępcami Posiadaczów Zaimków osobistych; albowiem jeżeli 1sza osoba liczby pojedynczéj: ja dzierży czyli posiada jakiś przedmiot, na pytanie: czyj ten przedmiot? odrzéc by powinna mówiąca osoba Posiadaczem: mnie; stąd powstał Zaimek dzierżawczy: mój,-ja,-je.

Zaimki dzierżawcze wyrażają posiadacza lub sprawcę czegoś, albo inaczej: określają do kogo należy lub w czyim posiadaniu (czyli dzierżeniu) pewien przedmiot się znajduje.