Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zaimek wskazujący

Język: polski
EJO 1999, 663 Definicja współczesna

Zaimek wskazujący. Wyrażenie stosowane w dwóch funkcjach: deiktycznej i anaforycznej. W funkcji deiktycznej, czyli wskazującej sensu stricto, występuje przy naocznym wskazywaniu przedmiotów [...]

Cytaty

Wszelkie zajimki oznaczające osobę 3cią dzielą gramatycy według jich znaczeniá jak następuje: [...] Zajimki wskazujące osoby trzecie, zwiérzęta, rzeczy i wszelkie jistoty, są: ten, ta, to, on, ona, ono, óv, ova, ovo itd. […].

[...] Spójɳik téƶ z é poɦylonym, którego pérɣástƙem jest spółgłoska t i pɍirostek ƶ, náleƶi odróƶɳac od zajimka vskazującego lizby mnogéj, połązonego s pɍirostƙem z, teƶ z e jasnym, np. teƶ spravy itd. Spójɳik tuðeƶ zdaje sę byc złoƶony s pɍisłóvka tu, s pogłosem pɍisłóvkovym ðe i s pɍirostka ƶ. Spójɳika tylko, za który Zygmuntovsci pisaɍe pisali tylo, jeno, zdaje sę byc roðicem lizebɳik tyle. Spójɳik navet zdaje sę byc złoƶony s pɍjimka na i rezovɳika ułomnego vet, uƶivanego v vyraƶeɳu vet za vet [...].

Zaimki wskazujące są te, zpomocą których wskazujemy przedmioty bądź blizkie nas, bądź też bardziej lub mniej odległe; a mianowicie: ten, ta, to; on, ona, ono; ów, owa, owo, dawny zaimek ji, ja, je.

Zaimek wskazujący ji, ja, je.

§ 140. Zaimek ji, ja, je w mianowniku liczby pojed. i mnogiej już w staropolskim wyszedł z użycia.

Zaimek wskazujący ten, ta, to.

§ 171. Pierwotną formą zaimka ten w rodzaju męskim był = st.słowiań. .