terminów gramatycznych online
zaimek wskazujący
Zaimek wskazujący. Wyrażenie stosowane w dwóch funkcjach: deiktycznej i anaforycznej. W funkcji deiktycznej, czyli wskazującej sensu stricto, występuje przy naocznym wskazywaniu przedmiotów [...]
Cytaty
Polski język nie ma artykułu [...], zamiast jego, używa się zaimek wskazujący: ten, ta, to.
Zaimki dzielą się na osobowe, posiadawcze, odnośne, wskazujące, pytające, łączące i nieoznaczone.
Zaimki wskazujące są te, które służą do pokazania lub do oznaczenia przedmiotów, o których się mówi. Takiemi zaimkami są: Ten, tamten, on, ów.
Zaimki wskazujące wskazują na jaki przedmiot, i zgadzają się z nim w rodzaju, w liczbie i przypadku, a są następujące: ten, ta, to; tamten, tamta, tamto; on, ona, ono; ów, owa, owo; taki, taka, takie; takowy, takowa, takowe; owaki, owaka, owakie.
Odróżnić trzeba Zaimek osobisty on, ona, ono; jego, jéj od wskazującego, który się porządnie odmienia. P. onego, onéj, C. onemu, onéj itd.
Zaimek okazujący: ten, ta, to.
Wszelkie zajimki oznaczające osobę 3cią dzielą gramatycy według jich znaczeniá jak następuje: [...] Zajimki wskazujące osoby trzecie, zwiérzęta, rzeczy i wszelkie jistoty, są: ten, ta, to, on, ona, ono, óv, ova, ovo itd. […].
[...] Spójɳik téƶ z é poɦylonym, którego pérɣástƙem jest spółgłoska t i pɍirostek ƶ, náleƶi odróƶɳac od zajimka vskazującego lizby mnogéj, połązonego s pɍirostƙem z, teƶ z e jasnym, np. teƶ spravy itd. Spójɳik tuðeƶ zdaje sę byc złoƶony s pɍisłóvka tu, s pogłosem pɍisłóvkovym ðe i s pɍirostka ƶ. Spójɳika tylko, za który Zygmuntovsci pisaɍe pisali tylo, jeno, zdaje sę byc roðicem lizebɳik tyle. Spójɳik navet zdaje sę byc złoƶony s pɍjimka na i rezovɳika ułomnego vet, uƶivanego v vyraƶeɳu vet za vet [...].
Zaimki wskazujące, pokazują przedmiot jakiś, o którym mówimy.
Zaimki wskazujące określają istotnik, wskazujące nań. Takiem są ten, ta, to; ów, owa, owo; sam, sama, samo; on, ona, ono; taki, taka, takie; tamten, tenże, tensam.
Zaimki, według wewnętrznéj swéj istoty, dzielą się na osobiste, zwrotny, dzierżawcze, pytające, względne, wskazujące i nieokreślne.
Zaimki wskazujące są te, których używamy do bliższego oznaczenia, jakby wskazania na osobę lub rzecz, o której mowa, np. ten uczeń, tamta ławka, tasama suknia.
Rodzaj rzeczowników nieżywotnych poznaje się po dodaniu zaimka wskazującego: ten, ta, to; zaimek wskazującyten, jest rodzaju męzkiego [...].
Zaimek wskazujący wskazuje nam czyli określa bliżej jakąś rzecz lub osobę: ten, ta, to; on-a-o; tamten-a-o; oni, one. Tamta pani jest właścicielką tego nowego domu.
Ze rzeczowników powstają przez dodanie wskazującego zajimka czyli końcówki owy-wa i t. d. Są to rzeczowe pospolite z rzeczy przedmiotów wszelkich przymiotniki.
Inne wskazują niejako na osobę lub rzecz, np.: ten człowiek! ów morderca! — i dla tego zowią się [zaimkami] wskazującemi.
Zaimki wskazujące są te, zpomocą których wskazujemy przedmioty bądź blizkie nas, bądź też bardziej lub mniej odległe; a mianowicie: ten, ta, to; on, ona, ono; ów, owa, owo, dawny zaimek ji, ja, je.
Zaimek wskazujący ji, ja, je.
§ 140. Zaimek ji, ja, je w mianowniku liczby pojed. i mnogiej już w staropolskim wyszedł z użycia.
Zaimek wskazujący ten, ta, to.
§ 171. Pierwotną formą zaimka ten w rodzaju męskim był tŭ = st.słowiań. tъ.
W IV. przyp. l. p. zaimków osobistych mię, cię, się i wskazuj. tę.
Zaimki wskazujące (pronomes demonstrativos): este ten, esta ta, isto to; esse on (albo ten), essa ona (ta), isso ono (to); [...].
Zaimki wskazujące używają się zamiast imienia osoby lub rzeczy, na którą wskazujemy, o której mowa. Są one następujące: on, ona, ono; jego, jej, jego; ów, owa, owo, ten, ta, to; sam, sama, samo; ten sam, ta sama, to samo, taki, taka, takie.
Zaimek. Zaimki rzeczowne, przymiotne i przysłowne. Zaimki odpowiednikowe. Zaimki osobowe, zwrotne, dzierżawcze, wskazujące, względne, pytające i nieokreślone.
Ze względu na znaczenie dzielimy zaimki na: a) osobowe (ja, ty, my, wy...), b) zwrotne (siebie, sobie, się ...), c) dzierżawcze (mój, moja, moje...), d) wskazujące (ten, ta, to, on, ów, tamten...), e) względne (który, która, które, jaki...), f) pytające (jaki? który?...), g) nieokreślne (ktoś, czyjś, jakiś...).
Oprócz właściwych zaimków, istnieją tak zwane zaimki przymiotnikowe (pronomes adjectivos) [...].
Dzielą się na:
1) Wskazujące (demonstrativos): o (w zdaniu tłomaczy się w 4-ym polskim przypadku: tego — to), isto (to) isso (tamto), aquillo (tamto, ono – dalsze).
Wskazujące, p. zaimki.
★Zaimki (pronomina) - wyrazy zastępujące imiona i przysłówki: [...] C. ★Osobowe (personalia), np. ja, ty, ★zwrotne (reflexiva), np. się, ★dzierżawcze (possesiva), np. mój, ★wskazujące (demonstrativa), np. ten, ★względne, np. który, ★pytające (interrogativa), np. kto?, ★nieokreślone, nieoznaczone (indefinita), np. ktoś.
On, ten, tamten, ów - może oznaczać osobę, rzecz wskazaną przez towarzyszący wypowiedzi gest [...]. Stąd i nazwa tych zaimków: wskazujące. Ponadto oznaczają one osobę, rzecz nazwaną w poprzedniej wypowiedzi.