Historical dictionary
of grammatical terms online

stopień równy

Language: polski
EJP 1991, 334 Contemporary definition

Stopniowanie. [...] Stopień równy jest neutralnym określeniem cechy (jakości): miły, silny, zielony.

Quotations

Gradus, stopnie, trzy ich liczą: Gradus positivus, stopień rowny. Comparativus, wyzszy. superlativus, najwyzszy.

Prawidła Stopniowania Przymiotników. Z trzech stopni przymiotników (str. 9). Stopień równy po prostu tylko oznacza przymiot rzeczy, i kończy się, jak to widać w Formach IV. V. VI.

Własności czyli przymioty rzeczom przyzwoite lub służące, nie są im w jednakowéj doskonałości udzielone, ale podług różności rzeczy, różnie ucieniowane, to jest: udoskonalone lub upośledzone; stąd powstaje stopniowanie i stopnie [...]. Grammatycznych mamy w języku naszym tylko cztéry, te zowią się: równy, wyższy, najwyższy i przenajwyższy; np. święty, świętszy, najświętszy i przenajświętszy.

Gdy się jakiéj rzeczy tylko prosty przymiot nadaje, nie porównując go z tymże samym przymiotem innych rzeczy, na tedy mówimy, że ten przymiotnik położony jest w stopniu równym, bez żadnego względu na jego doskonałość, lub niedoskonałość, np. nóż ostry.

Stopień równy oznacza przymiot jakiéjś osoby lub rzeczy, bez względu na przymiot innych osób lub rzeczy.

Mamy trzy stopnie.

1.stopień równy: — pilny,

2.stopień wyższy: — pilniejszy,

3.stopień najwyższy: — najpilniejszy.

$ 69 Mówi się: Dziecko piękne, jak anioł. Mądry, jak Salomon. Jan jest tak pilny, jak mój brat. Kamień wielki, jak dom. Porównywając z sobą dwie osoby albo rzeczy o przymiotach równych (po przymiotnikach w stopniu równym) używa się słówka: jak.