Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopień najwyższy

Język: polski
EJP 1991, 334 Definicja współczesna

Stopniowanie. [...] Stopień najwyższy wskazuje na maksymalne natężenie cechy nazwanej przez przymiotnik (przysłówek): najmilszy, najsilniejszy, najbardziej zielony.

Cytaty

Używáją pártykuły très, kiedy sie po prostu twiérdzi rzecz bydź w najwyższym stopniu. náp. Ciceron est un très grand Orateur. Cyceron jest jedęn największy Krasomowcá.

Fráncuscy Grámmátycy zá jedno Superlátywęm [...] názywáją, kiedy téż pártykułę fort przekłádáją Pozytiwowi, to jednák ( mowiąc ściśle ) nie jest prawdziwie Superlatif, ále Pozytif in gradu intenso, gdyż nie znáczy rzeczy w stopniu najwyższym, ále w Pokłádájącym bárzo nápiętym. náp. fort excellent, nie znáczy najwyśmięnitszy, ále náder, álbo bárzo wyśmięnity.

Gdy pomiędzy częściami wyrazu złożonego jedna jest tylko spółgłoska, przyłączać ją należy do następnéj samogłoski, np. po-dejść, o-detchnąć, be-zecny i t. p. wyjąwszy cechę stopnia najwyższego naj, która się i od samogłoski oddziela, np. naj-istotniej-szy, naj-oświeceńszy.

Własność pewna może wyróżniać dany przedmiot z pośród wszystkich innych porównywalnych z nim przedmiotów i wtedy mówimy, że przedmiot ten posiada ów przymiot czyli własność w stopniu najwyższym.

Formy gramatyczne, służce do oddania tych odcieni przymiotów, nazywamy stopniami: równym, wyższym i najwyższym; samą zaś odmianę - stopniowaniem przymiotników; np. stary, starszy, najstarszy.