Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo zaimkowe

Język: polski

Cytaty

Słowa znaczące działanie przedmiotu zwrócone na siebie samego, nazywają się zaimkowe. I shave myself, she dresses herself, golę się, ona się ubiera. [...]

Słowa zaimkowe oznaczające działanie przedmiotu zwrócone na siebie samego, czasują się ze słowem posiłkowem to have, przybierając zaimki osobiste, myself, thyself, i t. d.

Słowa zaimkowe, formę bierną zastępujące, mając przy sobie 1szy przyp. przymiotnika „który", mogą się zmieniać na imiesłów bierny. Np. Owad czerwcem zwany (zam. który się zowie czerwcem) znajduje się na korzonkach rozmaitych drobnych roślin.

[...] W łacinie mámy tak zwane verba deponentia, to jest słowa mające formę bierną, lecz składające czyli pozbywające się znaczeniá biernego i przechodzące w znaczenie słów czynnych lub nijakich [...]. Takowym słowom pod względem formy odpowiadają polskie słowa używające się zawsze z zajimkiem śę; np. raduje sę [...] itd., które nazywamy słowami zajimkowemi [...].

[…] S przyjimkiem o używá się słowo zajimkowe obędę śę […].

Inne znowu słowa utworzyły z zaimkiem się wyrażenia stałe, nierozłączne, tak dalece, iż słowo bez zaimka zwrotnego nie używa się już wcale; np. śmiać się z kogoś, spodziewać się czegoś, opiekować się kimś, bać się kogoś lub czegoś, chełpić się z czego, i t. p. Słowa takie nazywają się zaimkowemi.