Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo niedokonane

Język: polski

Cytaty

Słowa niedokonane malują czynienie trwające przez czas nieoznaczony, a zatém jeszcze nie skończone czyli niedokonane, tak, że w czasie jego trwania, co innego się dzieje lub dziać może np. stoję, piszę, czytam.

[...] Są jednakże słowa niedokonane, które nie mają czasu teraźniejszego, np. gnał, które czas teraźniejszy przez słowo pędzę zastępuje.

[…] Przyjimki w słowach złożonych przemieniają niedokonane słowo w dokonane […].

Oprócz słów ciągłych i urywkowych, które zdają się być wyłączną włásnością języka naszego, są jak w całéj mowie słowiańskiéj, tak i w języku naszym słowa niedokonane, częstotliwe, dokonane, jednotliwe, a takiemi mogą być wszystkie gatunki słów opisane w poprzedzającym paragrafie [...].

[...] Słowo niedokonane oznaczá czynność, stán lub działanie niedoprowadzone jeszcze do końca, czyli działanie niedokonane, np. słowa: pije [...] są niedokonane, gdyż jeszcze niewiadomo, czyli ten, który pije, robi, doprowadzi swoje picie lub robotę do pożądanego celu, to jest, czy wypije lub zrobi.