Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wyraz obcy

Język: polski
EJO 1999, 646 Definicja współczesna

Wyraz obcy. Wyraz przejęty z innego systemu jęz. i odczuwany przez rodzimych użytkowników jęz. jako nie należący do macierzystego zasobu wyrazów, zachowujący odrębne od wyrazów danego jęz. cechy fonologiczne, słowotwórcze, fleksyjne, morfonologiczne.

Cytaty

V. Co do pisania obcych wyrazów.

Ponieważ w polskim języku każdy wyraz tak się pisze, jak się wymawia: piszmy przeto wyrazy z obcych języków przyjęte tak, jak je wymawiamy, np. Filozof, nie Filozof; Jenerał, nie Generał. Co się zaś tyczy wyrazów, w których głoski jednakowe jedna po drugiej następują, piszmy je tak, jak się one w obcym języku pisze.

O ile wyrazy potoczne z trudnością się ucierają, gdy się zamiast jednych inne podstawić usiłuje, o tyle w sprawach naukowych proces ten odbywa się z daleko większą łatwością, a to dlatego głównie, że, gdy każda nauka jest poniekąd gwarą sui generis, z powszechnéj i potocznéj wyosobnioną, to i nazwy jéj techniczne uczuwają się jako niby słowniczek ezoteryczny i wyrazy obce stają w nim na równi z nowo utworzonymi krajowymi, więc z łatwością tym ostatnim ustępują.

Gdzie w obcych wyrazach pokazuje się u, tam piszmy w spolszczonych także u; gdzie zaś w obcych stoi o, tam w spolszczonych piszmy ó.

Ponadto przedmiotem badań językowych jest materjał słowny, t. j. zasób wyrazów swojskich i obcych z punktu widzenia ich pochodzenia z uwzględnieniem rozmaitych zakresów kultury umysłowej i materjalnej.

IV. Wyrazy ze względu na pochodzenie: A. rodzime i obce: zapożyczenia i przyswojenia (w postaci fonetycznej, dostosowanej do głosowni pewnego języka, np. król < karl).