Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przyimek

Język: polski
EJP 1991, 272 Definicja współczesna

Przyimek jest funkcjonalnie niesamodzielną częścią mowy, tworzącą jednostki składniowe w połączeniu z grupą imienną. Jego funkcja składniowa jest podobna do funkcji końcówek fleksyjnych przypadków zależnych: jest jednym z wykładników związków składniowych między częściami wypowiedzenia. [...].

Cytaty

Tak zwany przyimek gaśnie razem ze swoim przewódzcą — a właściwie jest on sługą trzech panów, bo czepia się w silném spojeniu, równie tak zwanego słowa, oraz przysłówka, niestosownie przeto otrzymał miano od jednego tylko naczelnika pochodzące.

Stosunnik .... Przyimek (praepositio).

Wyrazy: do, bez, nad, oznaczają różne stosunki zachodzące już to między osobami lub rzeczami, już to między czynnością a osobą lub rzeczą; że zaś stoją zawsze przy imieniu (...do pracy, ...bez duszy, ...nad dziecięciem), nazywamy je przeto przyimkami (=przy-imię).

Wyrazy: na, przy oznaczają, w jakim stosunku pozostaje lampa do stołu i uczeń do stołu; Lampa stoi na stole, uczeń siedzi przy stole.

Części mowy, które wyrażają, w jakim stosunku pozostają do siebie osoby lub rzeczy, nazywają się przyimki.

Przyimki. Są to wyrazy nieodmienne, oznaczające związek między wyrazami (przy, po, na, w, o, przed, za, obok...)

Język portugalski ma dziesięć [sic!] części mowy, i to: rzeczownik (substantivo), przymiotnik (adjectivo), zaimek (pronone), czasownik (verbo), przysłówek (adverbio), przyimek (preposição), spójnik (conjuncção), wykrzyknik (interjeição).

Przyimki (Preposições).

Są to wyrazy, które łączą słowa między sobą, wyrażając w jakim stosunku do siebie pozostają osoby lub rzeczy. Najgłówniejsze są:

a (do, w) n. p.: vou a Rio Negro (idę, jadę do Rio Negro) [...];

ante (przed); ante o altar (przed ołtarzem).