Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przysłówek

Język: polski
EJP 1991, 278 Definicja współczesna

Przysłówek jest częścią mowy skupiającą wyrazy, których prymarną funkcją jest funkcja określenia adwerbalnego.

Cytaty

Przysłówek nie bywa już osobnym wyrazem, już połączony z drugiemi przeistacza się na inne części mowy, z któremi się łączy.

Przysłówek nie, gdy znaczy przeczenie, pisze się zawsze osobno: nie daj; nie mów, nie rozum.

PRZYSŁÓWEK, 96. PRZYSŁÓWKI; wstopniu wyższym (piękniéj) mają e ściśnione, 547; 30; 100

Przysłowki są tak nazwane że się pospolicie kładą przy słowie, chociaż się często także znajdują obok przymotników i przysłowków. Największa ich liczba formuje się z przymiotników przez dodanie ly.

Miejsce przysłówka jest tuż obok wyrazu, którego znaczenie jest przezeń bliżej określone. Szykują się one zazwyczaj przed przymiotnikami, po słowach, a w czasach składanych pomiędzy słowem posiłkowem a imiesłowem.

Przedmiot zdania wyraża się rzeczownikiem [...] zamiast rzeczowników używają się zaimki, przymiotniki, słowa, przysłówki, a nawet wyrażenia kilka wyrazów obejmujące.

I tak w wyrażeniu „kupiłem trzy tylko książki" przysłówek tylko położony przy liczebniku trzy, którego jest okréśleniem, czyni myśl niewątpliwą.

Wyrazy należące do innych wyrazów w zdaniu, oznaczające sposób działania, czas, miejsce, ilość, przyczynę, cel i warunek, nazywają się wyrazami okolicznościowemi, okolicznościami; niektórzy gramatycy nazywają je określeniem przysłówkowém. Są to prawie zawsze przysłówki, lecz mogą być i istotniki, użyte w przypadkach względnych z przyimkami lub bez nich.

Wyraz w zdaniu, odnoszący się zwykle do słowa i oznaczający okoliczność jakąkolwiek, nazywa się przysłówkiem.

Przysłówki dzielą się na: 1) pytające: czy? albo? azali? czyli? czyż? ónże? kiedy? naco? czemu? gdzie? skąd? dokąd? kędy? którędy? jak? 2) przeczące: nie, bynajmniéj, nigdy, nigdzie, znikąd. 3) twierdzące: tak, rzeczywiście, niezawodnie, podobno, tu, tam, dziś, tędy i t.d.

По значенію своему всѣ слова польскаго языка раздѣляются на 9 частей рѣчи: [...] 6. Нарѣчіе, przysłówek. [...]

Części mowy, któremi odpowiadamy na pytania: jak? odkąd? dokąd? jak często? ile razy? i t. d., a które służą do bliższego określenia czasowników (słów) i przymiotników nazywają się przysłówkami.