terminów gramatycznych online
wyraz złożony compositum
Wyraz złożony. Morfologicznie złożona jednostka leksykalna, oparta na dwu lub więcej rdzeniach. W zależności od struktury w. z. wyróżnia się w pol. tradycji słowotwórczej ich 3 typy: zrost, zestawienie, złożenie.
Cytaty
Wyrazy złożone razem też pisać się powinny np. rzeczpospolita, wielkanoc, sztukamięsa itp. [...]
Zgłoskuje się zawsze tak, iżby zgłoska, czyli część wyrazu kończyła się na samogłoskę wyjąwszy w wyrazach złożonych; n. p. pie-szo, od-był.
(-) Łącznik kładzie się albo przy części wyrazu, którego koniec przenosi się do drugiego wiérsza, albo służy do połączenia dwóch, lub więcéj wyrazów, nie stanowiących wyrazu złożonego […].
Podwajamy litery tylko wtedy, gdy obie wyraźnie z osobna wymawiamy; jest to właściwie pozorne tylko podwojenie, bo litery te zeszły się przy formowaniu wyrazów złożonych (od-dać) lub też przy odmianie.
Wyrazy złożone, jedno pojęcie stanowiące piszą się łącznie.
We wszystkich tych przykładach negacya „nie" spływa z wyrazem w jedno pojęcie w jeden wyraz złożony.
Przeciwnie np., czasowniki: nie mam, nie masz, nie ma, nie jest, nie chcę, nie wiém, powinny się pisać osobno, ponieważ do złożonych wyrazów nie należą.
Co do rozdzielania wyrazów zatrzymać z Gramatyki szkolnej Małeckiego: punkt 1. (o wyrazach jednogłoskowych), 2. ( „ złożonych), i 3., żeby zgłoskę kończyć ile możności na samogłoskę.
Wyjątek stanowią tylko wyrazy, jak odejść, podejść, rozum i od niego pochodne, które tak dzielimy: o-dejść, po-dejść, ro-zum, ro-zumny, ro-zumować i t. d., a to z przyczyny, że już zupełnie straciliśmy poczucie, iż to wyrazy złożone.
VI. Wyrazy złożone.
Wyrazy proste i złożone. Wyrazy nierozwinięte (rdzenne) i rozwinięte.
Prócz wyrazów pojedynczych ma polszczyzna wyrazy złożone. Są to wyrazy, w których skład wchodzą dwa rdzenie, np. wiarygodny, wiarołomny, Białystok, białostocki.