terminów gramatycznych online
rzeczownik zbiorowy
Rzeczowniki zbiorowe (collectiva) są to formacje odrzeczownikowe oznaczające zbiory przedmiotów nazwanych przez podstawę słowotwórczą, np. ptactwo 'zbiór ptaków'.
Cytaty
Rzeczowniki tak zwane zbiorowe, które pod postacią pojedynczéj liczby zawierają liczbę mnogą np. szlachta, bracia, księża itp.
Biernik pierwiastkową postać dochowuje [...] w Rzeczownikach zbiorowych; np. naród, lud, gmina, tłum, dobytek, drób'.
Naród – szlachta – dziatwa – wojsko – stado – gromada – zboże – kwiecie [...].
Rzeczowniki powyższe oznaczają zbiór osób lub rzeczy; nazywają się przeto rzeczownikami zbiorowemi.
Rzeczowniki zbiorowe, oznaczające masę, lub przedmioty, w których odróżniamy części składowe; np. tłumu, gminu, ludu, narodu, orszaku, pułku, kraju, ogrodu...
u w końcówkach mają w II. przyp. l. p. r. m. rzeczowniki [...] umysłowe, nazwy pojęć oderwanych, jak np. umysłu, rozumu, talentu, przypadku, gniewu, żalu itp. oraz zbiorowe, oznaczające masę, lub przedmioty, w których odróżniamy części składowe: tłumu, gminu, ołowiu, dworu, boru, lasu, roku [...].
Rzeczowniki dzielą się na: zmysłowe: zwierzę, stół, woda..., oderwane: cnota, pilność..., pospolite: ławka, pióro, książka..., imiona własne: Wisła, Warszawa, Tatry..., zbiorowe: tłum, ludzkość, zboże..., jednostkowe: Bóg, syn, dom...
Osobną gromadę wśród rzeczowników tworzą tzw. zbiorowe, które uwydatniają wielkość, mnogość, złożoność przedmiotu, np. młodzież to 'zbiór dziewcząt i chłopców', dziatwa - 'zbiór dzieci', państwo - to 'pan i pani' lub 'więcej panów i pań', kozactwo to 'wielość Kozaków'.