Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rodzina wyrazów

Język: polski
EJP 1991, 289 Definicja współczesna

Rodzina wyrazów jest to grupa wyrazów wywodzących się (pochodzących) od wspólnego rdzenia.

Cytaty

W budowie wyrazów wyróżniamy różne cząstki składowe. Najważniejszą cząstką czyli rdzeniem, z któ­rego wyraz każdy zbudowany, jest piérwiastek. Z pierwiastku tworzy się też zwykle cała rodzina wyrazów.

Rodzina wyrazów. Wyrazy tworzą rodziny, np. praca, pracowity, pracownik, pracować, zapracować, pracowicie, pracownia, pracownica, wypracowanie; stróż, stróżka, stróżować, stróżowanie. O pokrewieństwie wyrazów należących do tej samej rodziny świadczy podobieństwo ich postaci, np. praca, pracowity, wypracowanie itp.; stróż, stróżka, stróżować, stróżowanie; uczeń, uczennica, uczyć, nauka, uczony - oraz podobieństwo podstawowego znaczenia: pracowity to 'ten, kto chętnie pracuje'; wypracowanie to 'owoc pracy'; stróż stróżuje; jego zajęciem jest stróżowanie; stróżka jest kobietą wykonującą pracę stróża; uczeń - 'kto się uczy'; uczennica - 'osoba płci żeńskiej ucząca się'; nauka - to 'przedmiot uczenia się' i 'uczenia'; uczony - 'kto posiada naukę'.