terminów gramatycznych online
zdrobniałość
Cytaty
Niektóre imiona własne i pospolite z narostkami ek, ka straciły znaczenie zdrobniałości, np. Maciek, Antek, Bartek [...], stąd pochodzi, że chcąc w nich zdrobniałość wyrazić, jeszcze raz ten narostek dodajemy, np. ołówek-ek=ołóweczek […].
[...] Niektóre rzeczowniki na wyrażenie zdrobniałości lub pieszczenia, przybierają narostki: aszek, iszek, uszek, uszko lub eńko, np. wuj-aszek, stryjaszek […].
§. 441. Przyrost. ina tworzy wyrazy: z rzeczowników, z przymiotników, z imiesłowów i z czasowników. Znaczenie ich nader rozmaite. Pochodne od rzeczowników wyrażają zdrobniałość, albo zbiorowość, albo jakieś uogólnienie rzeczy; nie w każdym jednakże razie.
deszczyna (deska), kobiecina, dziewczyna, dziecina, drożyna; dolina, gęstwina (gęstwa), drużyna (druh), pierzyna, rodzina.
Owym punktem, w którym się to wszystko zbiega i który tworzył ich wspólne kiedyś ognisko i źródło, była niewątpliwie zdrobniałość.
S deminutiwny n uważam za zaimkowy √, funkcyonujący w roli przyrostka, z bardzo zbliżoném do zdrobniałości znaczeniem, także i w konjugacyi (§. 420); tak np. rąbnę, rąbnąć są takimi niejako zdrobniałymi (jednokrotnymi) w porównaniu z rąbię, rąbać.
Uwaga. Jak rzeczowniki tak i przymiotniki obfitują w ową miłodźwięczną, pieszczotliwą zdrobniałość, np. miły, milutki, miluteńki, milutenieczki [...].