Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

temat dawny na -o

Hasło w cytatach: dawne tematy na -o, dawne tematy na -o-, dawny temat na -o, tematy na -o
Język: polski

Cytaty

§ 22. Dekl. I końcówka a dawnych tematów na -o-, potem też dawnych tematów na -i : zakonu, kraja, zięcia [...].

§ 169. Również analogicznie do poprzednich sądzić można, że ten sam suf. -ki dodawano do dawnych tematów na -o: stp. dziwoki — 'dziki' Mm. [...]; głęboki, stp. szyroki, szeroki, wysoki; z dawnym tematem na -jo-: daleki Fl.; z dawnym tematem na -i-: wieliki por. stsł. velikъ [...].

Ze względu na formę pierwotnych tematów imiona te tworzą grup kilka. Do nich należą: 1) dawne tematy na -jo, np. kraj, płacz (pierwotnie *plakjь), Radom [...]; 3) dawne tematy na -o [...], np. ociec, tworzec, ksiądz, pieniądz, zając i t. d.

§ 23. Dwie końcówki wołacza: -e i -u w języku prasł. właściwe były dwu rodzajom dawnych tematów: pierwsza tematom na -o [...], druga tematom na -u [...] i tematom na -jo [...]: człowiecze, synu, kraju, mężu.