terminów gramatycznych online
forma postać wyrazu
Geneza: łac. fōrma 'kształt, model; piękno; układ; sposób; forma gramatyczna'
Forma. Termin używany w językoznawstwie w różnych znaczeniach. W najszerszym znaczeniu oznacza percypowaną stronę jęz., tzn. słuchową, graficzną lub inną równoważną tej ostatniej [...]. W ujęciu strukturalistycznym przez f. rozumie się jednostkę jęz. pełniącą funkcję semantyczną lub syntaktyczną [...].
Cytaty
Początkowo rzeczywiście dawni Polacy tak pisali, jak się wymawia, ale późniejsi pisarze, czy to przez pośpiech w pisaniu sprowadzili do formy a zamiast on om, to jest ǫ pierwotnej.
Wojciechowski Tad. Pr. powiada. („Chrobacja" Tom I str. 232) w te słowa: "zaś o szlachcicu, nikt już dzisiaj nie wątpi że wyraz ten jest najprawdopodobniej odmienną formą, a raczej patronimiczną flexyą wyrazu „lech“ który sięga prastarych czasów w zachodniej Słowiańszczyźnie; bo zachował się w jednakiem znaczeniu u wszystkich narodów zachodnio-sławiańskich; co świadczy niewątpliwie, że tak wyraz jak i znaczenie jego są dawniejsze niż rozdział tych „narodów".
Tak np. pytanie, czy należy używać w IV p. l. p. formy moję lub moją, Francyę lub Francyą i t . p., nie należy zgoła do pisowni; toż samo usunąć należało z kwestyi ortograficznych pytania: nawiedzić czy nawidzić, śpiewać czy spiewać, skarżyć czy skarzyć, i t. p., chodzi tu bowiem o samo brzmienie wyrazów, nie zaś o sposób pisania.
Projekt Rady Szkolnej zmierzał do radykalnej reformy w sprawie pisowni imion własnych ze świata starożytnego. Stawiając ogólną zasadę: "zatrzymać pisownię oryginału, chyba wyraz zupełnie spolszczony, jak n.p. Cezar, Ateny", kazał "nazwiska greckie pisać we formie łacińskiej (Pisistrates, Alcibiades)", łacińskie zaś "we formie łacińskiej, o ile nie zostały spolszczone (Vergilius ale Wergiliusz), zostawić q i x (Quintilian, Xenofon) a s nietylko po spółgłosce (Persefona), lecz także między samogłoskami (Pausanias)".
Nie rozstrzygamy pomiędzy formami „generał" i „jenerał", „regestr" i „rejestr," to nie należy bowiem do pisowni, lecz do słownika.
Różnica formy jest różnicą w znaczeniu: akty (actus) wiary, tragedyi, akta (actum, papiery urzędowe; w 2. p. aktów (nie akt) bez różnicy znaczenia; organy (na chórze), organa n. p. wzroku, słuchu.