terminów gramatycznych online
deklinacja
Geneza: łac. dēclīnātiō 'odwrócenie, zgięcie; odmiana (w gramatyce)'
Deklinacja. Odmiana leksemów odmiennych przez przypadki, czyli mające różne formy wyrazowe narzucane przez element kontekstu, najczęściej przez czasownik lub przyimek.
Cytaty
Ják wiele rodzájow máją w języku swoim Wloszy, tyle też i Declinátiy, to jest dwie.
Owe záś pochodzące od języká łácińskiego, trzeciej deklináciej, kończące sie w máłej liczbie ná Vocalem e:
Upewniam nie záwiedziesz sie [...] gdy Declinácye i Koniugácye ktoremci prácowicie wypisał zrozumiesz, gdy Anomala Włoskie rzecz bárzo trudną, á tu w máłą kupkę zebráne przenikniesz.
DECLINATIONES. Pięć jest Declinacji, ktore rozeznáne bywáją, ex Genitivo, Prima ma AE, Secunda, I, Tertia IS, Quarta, US, Quinta, EI.
Etymologia uczy słowa i ich własności rozeznawać, i one rożnie odmieniać według Deklinacyi i Koniugacyi.
Deklinacya jest odmienianie Imion w ostatnich sylabach przez spadki.
O Deklinacyach Imion Substantywow. Wszystkie Imiona Substantiva w Polskim języku ściągają się do pięciu Deklinacyi, według pięciorakiego onych w Rodzącym Spadku kończenia, to jest na a, i, o, u, y.
Dla przypadkowania Rzeczowników w liczbie pojedynczéj zebrać je należy we dwie tylko odmiany (deklinacje).
Tak jak Rzeczowniki, tak téż z niémi zgadzające się Przymiotniki w liczbie pojedynczéj tylko dwie, a w mnogiéj tylko jednę odmianę (deklinacyę) miéć mogą co do przypadków zawsze odmiennych.
Wszelkie imiona polskie we względzie swego przypadkowania dzielą się na siedm deklinacyj czyli form przypadkowych [...], których jest: trzy na imiona rzeczowne, trzy na imiona przymiotne, jedna na imiona liczebne.
Deklinacyje polskie dzielą się na rzeczowne [...]; na przymiotne [...]; na liczebne.