Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

głoska dźwięk mowy

Język: polski
EJP 1991, 97 Definicja współczesna

Głoska jest najmniejszym elementem dźwiękowej formy wypowiedzi, charakteryzującym się stałym zespołem fonetycznych cech artykulacyjnych i akustycznych.

Cytaty

[Przymiotniki] kończące się na e dobiérają głoskę r w stopniu wyższym, inné zgłoskę er.

Użyto ich najwłaściwiéj do oznaczenia naszych samogłosek ściśnionych, bo ta sama głoska, w tém samém słowie, miewa raz brzmienie otwarte, drugi raz ściśnione.

Idzie więc tylko o to, czy głoska a ma w mowie naszéj dwojakie brzmienie, otwarte i ściśnione.

Brzmienia oddają się w piśmie postaciami, znakami, głoski zwanemi [...]. Głosek wszystkich jak brzmień prostych w naszej mowie jest sześćdziesiąt sześć. Ich podział najwybitniejszy jest na samogłoski i spółgłoski.

Wyrazy składają się z głosek, dlatego tak zwanych, bo każda jest pewném brzmieniem głosu ludzkiego.

Głoski dzielą się 1. na pojedyńcze i złożone, 2. na samogłoski i spółgłoski, 3. na naczelne i podrzędne.

[…] Wszystkie głoski wchodzące w skłád wyrazów dzielą się na samogłoski i spółgłoski […].

Znaki brzmień czyli głosów, z których składają się wyrazy, nazywamy literami, czyli głoskami.

Litera ż pisze się tylko w wyrazach, gdzie głoska ż wyraźnie jest słyszana np.: żaden, życie, bliżej itp. (ruskie „ж“ nie ,,р“)[...].