Historical dictionary
of grammatical terms online

dźwięk głoska, głos artykułowany

Language: polski

Quotations

Álbo téż w wymawiániu słów, jednè ledwie ná tchu człowieczym, drugié ná sámym bądź cienkim i subtélnym, bądź miązszym i grubym głosie: trzecie ná własnym przebiérániu języká sámègo, álbo téż w otwirániu i w przywiérániu warg záwisły: dla których trudno wymyśláć było liter cáłych: tám zá długim namysłem, jednè áspirátiámi, drugié áccentámi i to róznèmi, trzecié punktámi, álbo kréskami, czwartè diphtongámi znáczyli: i nie literas, ále tonos, sive tenores vocum, dźwięki álbo głos słowá własnègo przezywáli.

Ták á nie ináczéj inszè języki wszystkié, choć nie używáją inszych liter krom łácińskich, jeno już odrodzonè i nákáżonè będąc, i inszy dźwięk w sobie májąc, już téż inszè, álbo tym podobnè podpory mieć muszą.

Tegóż ypsylon używáją tèż Fráncuzowie, ále inákszym nie tym dźwiękiem.

W drukowanych naszych księgach dwoiste mamy abecadła figury: niemieckie czyli gotyckie, i łacińskie czyli rzymskie. Łacińskie jako gładsze i prostsze w pospolitém dzisiaj są używaniu. Z figur niemieckich zatrzymaliśmy w (podwójne), zamiast pojedyńczego v; z łacińskich jednośmy Q opuścili, oddają je przez k. Dodaliśmy do niektórych kreski i inne znaki, lub utworzyliśmy z kilku głosek nowe złożone brzmienie na oznaczenie dźwięku, którego łacińskiemi głoskami nie można było wyrazić.