terminów gramatycznych online
litera znak alfabetu
Geneza: łac. littera
Litera. Jednostka alfabetu.
Cytaty
Litery przez ktore piszem, i czytamy, tę własność mają.
LITER ŁACIŃSKICH CO główniejszych, których pospolicie używamy, i ná których wszystkié náuki wyzwoloné, wszystkié mowy języków wszystkich, i práwie wszystká godność, i rozumy ludzkié, ile sie Krześciáństwá tycze, náwet wszystkié tájemnice głębszé pismá S. zásádzoné są, nié mász więcéj jedno dwádzieściá i trzy: któré tym porządkiem idą. abcdefghiklmnopqrstuxyz.
O téj literze, o, mówiąc ze mną pan Kochánowski chciał áby ná żadnym, o, po którym by szłá litèrá m, álbo n. krèská żadna kłádziona nie byłá [...].
Wyrazy miesczą w sobie różne głosy czyli dźwięki, które w pismie znakujemy głoskami czyli literami, już większemi, już mniejszemi. Głoski te w abecadle polskiem są: a, ą, b [...] ź, ż.
PISOWNIA. (ПРАВОПИСАНIЕ.) Pisownia wskazuje użycie w piśmie liter i znaków przestankowych. [...] Litery w piśmie polskiém używane są następne: a, ą [...] z, ź, ż. Każda z nich ma dwojaką postać: większą (большія или прописныя буквы) A , B, C, Cz, i t. d. i mniejszą (малыя или строчныя буквы) a, b, c, cz, i t. d. Litery dzielą się na samogłoski (гласныя буквы) i spółgłoski (согласныя буквы).
Częściéj jednak piérwsza tylko litera wyrazu pisze się większa, inne zaś małe.
Litera w mowie, podobnie jak nuta w śpiewie ma wyobrażać głos pojedynczy, osobny, czyli głoskę. Tyle więc powinno być liter, ile jest w głoskozbiorze głosek.
Rodzaju nijakiego ze znaczenia są: wszystkie imiona wyrażające istoty niedorosłe, nierozwinięte, niedawno narodzone, np. dziecię, niemowlę, źrebię, cielę, kurczę, jagnię itd., niemniéj nazwy liter, np. wielkie A, małe b, twarde t, miękkie c; nakoniec wyrazy i całe zdania rzeczownie wzięte, np. piękne to twoje zaraz, prawdziwe twoje "jak matkę kocham".
Oprócz liter rozróżniamy jeszcze w piśmie znaki, które się znakami pisarskimi nazywają.
Ileż mamy głównych liter czyli głosek w polskiém abecadle? O. Głosek pierwotnych, głównych, w polskiém abecadle mamy 24.
Każdy wyraz wymówiony możemy napisać za pomocą znaków piśmiennych czyli liter. Litery nie należy brać za jedno z dźwiękiem. Dźwięki słyszymy: są to wrażenia słuchowe; litery zaś czyli znaki napisane rozpoznajemy za pomocą wzroku.
Użycie w nich j raziłoby tych nawet, którzy dla tej litery szczególną czują sympatję.