of grammatical terms online
litera znak alfabetu
Etymology: łac. littera
Litera. Jednostka alfabetu.
Quotations
SC Zda się być jákoby jedná literá, i trojáko się też wymawia. Naprzod, ná desce: potym skromność, miękko: potym szczęsliwy, szczodry.
Abyś ná tákich literách, to jest miękkich, kiedykolwiek po nich idzie to iste Iota, kreski nie kładł. Bo tá kreská jáko się powiedziáło, nic nie jest inszego jedno i. ktore gdy się podle swej litery nápisze, już niepotrzebnie nád nie się kłádzie.
P. Wiele jest części Grammatyki? [...] P. Czego ktora naucza? O. Ortografia uczy litery dobrze wymawiać, i bez błędow z kryskami i innemi znakami pisać.
P. Wielu i jakich Akcentow zażywają Polacy? O. Dwoch: ostrego; ktory się pisze (ʹ), i ciężkiego; ktory się pisze tak (ˋ), tudzież jednej kropki nad literą tak (ż). Procz tego przydane do niektorych liter kreski ich brzmienie odmieniają. P. Coż sprawuje akcent ostry? O. To, że litera nim naznaczona cieńko się i delikatnie wymawia [...]
A. Wyrazy nasze są albo jedno- albo wielosylabne, np. Bóg, Oy ciec, ła ska wy, mi ło sier ny, nay do bro tli wszy. B. Na oznaczenie wyrazów naszych używamy pewnych znaków, które głoskami (literami) nazywamy.
Apostrof czyli odcinek pisze się tak (’) i znaczy opuszczoną [...] literę [...] napr. l'âme dusza.
Litera w mowie, podobnie jak nuta w śpiewie ma wyobrażać głos pojedynczy, osobny, czyli głoskę. Tyle więc powinno być liter, ile jest w głoskozbiorze głosek.
Ileż mamy głównych liter czyli głosek w polskiém abecadle? O. Głosek pierwotnych, głównych, w polskiém abecadle mamy 24.
Każdy wyraz wymówiony możemy napisać za pomocą znaków piśmiennych czyli liter. Litery nie należy brać za jedno z dźwiękiem. Dźwięki słyszymy: są to wrażenia słuchowe; litery zaś czyli znaki napisane rozpoznajemy za pomocą wzroku.
Użycie w nich j raziłoby tych nawet, którzy dla tej litery szczególną czują sympatję.
Przy studjum podanych paragrafów Fonetyki Benniego należy równocześnie zapamiętać znaki pisowni fonetycznej. Zasadą jej jest, by każda głoska była wyrażona tylko jedną literą.