Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

abecadło

Język: polski
Definicja współczesna

Zob. alfabet

Cytaty

[...] Pisowniá podaje prawidła, jakiemi postaciami głosek oznaczać náleży głosy i brzmieniá, danego języka, wchodzące już w skłád wyrazów; jakiemi znakami oddzielać wyrazy i zdaniá od siebie w ciągu pisma, albo raczéj, jakiemi znamionami oznaczać zdaniá i okresy. Grafika zaś w znaczeniu gramatycznym má nám wskazać postacie głosek, jakiemi oznaczać náleży głosy i brzmieniá danego języka niezależnie od wyrazów, których są cząstkami. Jednym słowem: Grafika uczy nás oznaczać pojedyńcze głosy i brzmieniá, podaje sposób wyráżaniá głosek w abecadle, i jest pisownią, że tak rzekę, abecadłową; Ortografijá zaś jest odnośnie do fonetyki języka pisownią wyrazową, obejmującą prawidła dlá wyrazów, zgoła dlá mowy pisanéj. Grafika daje nám, a przynájmniéj dać nám powinna, w pojedynczych postaciach wyraźny i cáłkowity obráz fonetyki danego języka; Pisowniá zaś jest wynikiem prawideł językowych zastósowanych do etymologiji i gramatyki; powinna być wiernym obrazem nie tylko fonetyki języka, ale i jego organizmu.

Od czasów Tertulliana, który żył w 2 wieku po Narodzeniu Chrystusa, ludy europejskie oznaczają zbiór głosek następujących po sobie według pewnego porządku, opartego piérwotnie na podstawie fizyjologicznéj, wyrazem alfabetum, alfabeta, alfabet, od semickiéj názwy piérwszych dwu głosek alfa [...], beta [...]. My nazywamy alfabet od piérwszych trzech głosek łacińskich a , b , c, abecadłem, Zygmuntowscy pisarze obiecadłem, Czesi i Korutanie abecedą [...].

Abecadło tedy gramatyczne składać się powinno s 57 następujących postaci, s których tylko 55 jest potrzebnych dla wyrazów polskich, a dwa, jako to: w, x, dla wyrazów cudzoziemskich.

Głosek pierwotnych, głównych, w polskiém abecadle mamy 24.

§ 6. Abecadło. Zbiór wszystkich znaków piśmiennych czyli liter, potrzebnych do wyrażenia na piśmie dźwięków mowy, zowie się abecadłem albo z grecka alfabetem. Wyraz 'abecadło' powstał z nazw czterech pierwszych głosek, rozpoczynających szereg liter a b c d...

Wyraz 'abecadło' powstał z nazw czterech pierwszych głosek, rozpoczynających szereg liter a b c d...