Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopień

Język: polski

Cytaty

Comparatio Adiectivorum. Adiectiva compárują się, to jest, stosowywáją się, przez Gradus, stopnie, ktorych jest trzy.

IV. O porownaniu Imion Adjektywow. Rzekło się z początku, iż trzy są stopnie, przez ktore Adjectiva podwyższać się lub poniżać mogą, jako: wysoki, wyższy, najwyższy, niski, niższy, najniższy.

Adjectiva we wszystkich trzech stopniach deklinują się według danych wyżej przykładow.

Uwaga. Stopniów jest 3, niski (positivus), wyższy (comparativus), najwyższy (superlativus), np. pięknie, piękniej, najpiękniej; ciemno, ciemniej, najciemniej.

Przez stopnie najwięcej odmieniają się Przymiotniki, Imiosłowy, i niektóre Przysłówki ukształtowane z przymiotników.

Co do przymiotników, zapytać nie tylko o rodzaj, liczbę i spadek, lecz nadto i o stopień.

Prawidła Stopniowania Przymiotników. Z trzech stopni przymiotników (str. 9). Stopień równy po prostu tylko oznacza przymiot rzeczy, i kończy się, jak to widać w Formach IV. V. VI.

Przysłówki rządzą stopniami.

Przepisz te zdania na tablicę, przypatrz się uwa­żnie różnicom, ukazującym się w formach przymiotnika: pilny—pilniejszy—najpilniejszy, a postrzeżesz w nich pewne potęgowanie się, pewne coraz to wyższe stopnie tego przymiotu.

Mówiliśmy już w rozdziale poprzednim, że przymiotniki stopniują się czyli zmieniają stosownie do różnych odcieni przymiotu pewnej rzeczy. Język nasz odróżnia trzy stopnie przymiotu: równy, wyższy i najwyższy.

Przymiotnik. Stopniowanie przymiotników. Stopniowanie względne i bezwzględne. Stopniowanie proste i opisowe. Stopień równy, wyższy i najwyższy.