Historical dictionary
of grammatical terms online

spółgłoska głoska

Language: polski
EJO 1999, 458 Contemporary definition

Spółgłoski. Głoski, przy których wymawianiu występuje w obrębie jamy ustno-gardłowej przeszkoda (silne zwarcie lub silne zbliżenie narządów mowy), wskutek czego nie jest możliwy przepływ powietrza przez kanał głosowy bez zakłóceń.

Quotations

Grammatycy, którzy zgłębili mechanizm głosów ludzkich, podzielili spółgłoski na słabe, mocne i płynne. Podział ten, zastosowany do spółgłosek mowy polskiej, rozróżnia je w następujący sposób: słabe: b, d, g, w, z, ż, z, dż, h. mocne: p, t, k, f, s, sz, c, cz, ch. płynne: m, n, l lub ł, r.

Spółgłoska j pochyla najmocniej poprzedzającą samogłoskę (bój, mój), bo brzmienie j jest tylko zakończeniem spółgłoskowém brzmienia samogłoski, która je poprzedza.

Spółgłoska jest brzmieniem, wyciśnioném za pomocą ruchomych narzędzi mownych.

W języku polskim mamy 45 głosek, a mianowicie 10 samogłosek i 35 spółgłosek.

Spółgłoski dzielą się także na pierwotne i pochodne; piérwsze twardémi, drugie miękkiémi inaczej nazywane.

Wymawianie spółgłosek.

Głoski dzielą się na samogłoski i spółgłoski; drugich trzydzieści sześć.

Szt/1854, p. 5 Definition

Spółgłoski dzielą się: 1. na twarde: b, c, d, dz, f, g, h, ch, k, ł, m, n, p, r, s, t, w, x, z. 2. miękkie: b', ć, dź, j, l, m', ń, p', ś, w', ź. 3. miękko brzmiące: bi, ci, dzi, fi, gi, hi, ki, mi, ni, pi, si, wi, xi, zi. 4. przyciskowe: cz, dż, rz, sz, szcz, ż.

SPÓŁGŁOSKI czyli brzmienia szmerowe.

Litery: a, e, i, o, u, y nazywamy samogłoskami, a wszystkie inne spółgłoskami.