Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska nosowa

Hasło w cytatach: nosowa spółgłoska, spółgłoski nosowe
Język: polski
Geneza: kalka łac. consonans nasalis
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Głosownia (Fonetyka): Kr/1917
  • Nauka XII. O błędach w wymawianiu i pisaniu: Sier/1838
EJP 1991, 328 Definicja współczesna

Spółgłoski nosowe są s. półotwartymi wymawianymi w ten sposób, że wobec istnienia zwarcia w jamie ustnej lub między nią a komorą gardłową strumień powietrza wydostaje się na zewnątrz przez otwory nosowe.

Cytaty

Niektórzy błędnie te wyrazy przez nos wymawiają, a nie mogąc łatwo wydać samogłoski nosowéj przed ł, obie głoski zbijają w jednę nosową spółgłoskę n lub ń, i mówią: wzionem wzieni, zamiast wziąłem wzięli.

Wyrazy: imię, ramię, ciemię, i inne tym podobne, lubo w zakończeniu swojém przez nos się wymawiają, trzeba jednak pisać przez ę; bo w odmianie grammatycznej tych wyrazów znika wprawdzie samogłoska nosowa ę, ale natomiast wchodzi spółgłoska nosowa ń lub n np. imienia imieniem, imiona imion.

§ 100. Ze względu na sposób działania jamy ustnej (zetknięcie całkowite lub tylko zbliżenie narządów mównych) przy wymawianiu spółgłosek, pomiędzy spółgłoskami rozróżniamy: 5. [spółgłoski] nosowe: m, n, mi, ń; przy ich wytwarzaniu się następuje zwarcie w jamie ustnej, powietrze znajduje jednak wolne przejście przez jamę nosową.