terminów gramatycznych online
spółgłoska słaba
Spółgłoski słabe. Spółgłoski wymawiane przy nieznacznym napięciu mięśni artykulacyjnych, stosunkowo niewielkim ciśnieniu supraglottalnym [...].
Cytaty
Grammatycy, którzy zgłębili mechanizm głosów ludzkich, podzielili spółgłoski na słabe, mocne i płynne. Podział ten, zastosowany do spółgłosek mowy polskiej, rozróżnia je w następujący sposób: słabe: b, d, g, w, z, ż, z, dż, h. mocne: p, t, k, f, s, sz, c, cz, ch. płynne: m, n, l lub ł, r.
Każda spółgłoska słaba ma odpowiadającą sobie spółgłoskę mocną: słabej b odpowiada mocna p, słabej d odpowiada mocna t, i t. d.
Ta sama spółgłoska może być w pierwotném słowie słaba, a w przeistoczoném mocna: od zjąć, sejm (jak od rozjąć, rozejm); od sprzęgać, sprząDZ, sprząCZka; od zmieść, śmiecie.
Prócz twardych zgłosek, które są spólne innym językom, stwardzamy jeszcze spółgłoski c, l, s, z. Jednakże prócz słabych, czyli miękkich, daleko więcéj liczymy zmiękczonych, jakiemi i włoski język pochlubić się nie może; to samo c, s, z, zmienione na przyciskowe CZarny, oSCZczerca, Żniwo, zmiękczamy na CIemny, SIano, ZIele.
D; spółgłoska słaba, 87.
Na koniec można podzielić spółgłoski [...] na mocne i słabe. Słabe są b, d, g, h, z odpowiadające mocne: p, t, k, ch, s
Mocna spółgłoska jest taka, która czy przed samogłoską, czy po samogłosce, zawsze ma jednakowe brzmienie, a słaba inaczéj przed samogłoską, jak po samogłosce się wymawia.
2.Drugi podział spółgłosek, podług natężenia głosu: [...].
Są to:
a) spółgłoski mocne (zwane także cichemi): t, p, f—s, t, c - k, ch — cz, sz.
Inne spółgłoski nie wymagają takiego natężenia głosu; dzielą się one na:
b) spółgłoski słabe (brzmiące): w, b — z, d, dz — g. h — dż, ż, dź, ź,
c) spółgłoski płynne: l, ł, m, n, ń, r, rz.
Prefiksy z, wz, wez piszą się: a) przed słabemi spółgłoskami przez z zbawić, zgoda, zdjąć, zzuć, zmiąć, znieść, wzbić się, wezbrać... i wyjątkowo przed s, sz, ś: zsypać, zszyć, zsinieć; b) przed mocnemi s: skrócić, spiąć, wspak, westchnąć i wyjątkowo przed c, ć, cz: scedzić, sczesać; (s przed ć przechodzi na ś: ściec, ścierka.
Również zostawiają się na linii zapisanej wszystkie spółgłoski słabe, jeżeli po nich następuje jaka mocna, n. p. mow - ca , pierw - szy, traw - ka , marnotraw - stwo.