terminów gramatycznych online
spółgłoska pochodna
Cytaty
Spółgłoskami pochodniemi są: ć, cz, od c, dz, dź, dż, od d; ch od h; l od ł; ń od n; rz od r; ś, sz, scz od s; ź, ż od z.
Spółgłoski dzielą się także na pierwotne i pochodne; piérwsze twardémi, drugie miękkiémi inaczej nazywane. Pierwotnych jest 16, pochodnych 19.
Spółgłoski [...] pochodne powstają ze zléwu pierwotnych z brzmieniem łagodzącém.
Trojakie tedy utworzyły się pochodne czyli miękkie spółgłoski: syczliwe, szumne i cienkie.
[…] Spółgłoski zaś c, l, których brzmienie nie jest takie, jakie miały pierwiástkowo w łacinie, są w słowiańskim języku pochodnemi […]. Spółgłoska zaś x, oznaczającá brzmienie dwójki ks, jest jako złożona z jistoty swojéj spółgłoską pochodną, jako téż wszystkie jinne spółgłoski naszego abecadła, o których tu nie było mowy, są pochodnemi (consonae derivativae).
Wymienione w § 91 pojedyncze pogłosy są spółgłoskami twardemi, czyli piérwotnemi, pomiędzy któremi jest jedna miękká, a włáściwie nájmiększá ze wszystkich, a tą jest spółgłoska j, będącá przyczyną miękczeniá spółgłosek twardych, albo raczéj zbijając się w jedno brzmienie ze spółgłoską twardą, tworzy rozmajite brzmieniá złożone, czyli spółgłoski pochodne [...].