terminów gramatycznych online
spółgłoska twarda
Spółgłoski twarde (niepalatalne). Termin używany w opozycji do terminu spółgłoski "miękkie". Oznacza samogłoski nienacechowane miękkością.
Cytaty
Spółgłoski są pięciorakie: twarde, obojętne, miękkie, obce i złożone. 1e. Twarde; d, ł, r, t, ż, bo w wyrazach prawdziwie polskich, twardy czyli gruby dźwięk wydają, i zawsze mają po sobie y, np. dym, ły-ko
Np. Taki podział znalazłem u niektórych naszych pisarzów przesadzony któż to zrozumie? Pyt. „Spółgłoski polskie są twarde, miękkie, mocne słabe... i nie foremne".
[Józef Mroziński] "Gdybyśmy różnicę między twardemi i miękkiemi spółgłoskami wyrażali przez oddzielne litery, nie tworzyłoby się w piśmie pstrocizny, i różnica byłaby wyraźniejszą [...]".
[Józef Mroziński] "Zresztą dla jasnego wykładu gramatycznego budowy języka potrzeba koniecznie, aby spółgłoska twarda i odpowiadająca jej miękka wyrażane były przez tę sarnę literę.".
[Franciszek Szopowicz] Niemasz wątpliwości, że w mowie naszej jako mamy z troistego dźwięku, tj. miękkie, twarde i przyciskowe.
Spółgłoski miękkie tworzą się ze spółgłosek twardych pod wpływem samogłosek miękkich, jotowanych i innych różnych dźwięków.
E natęża się na o lub a, jeżeli po niém następuje twarda spółgłoska.
Spółgłoski i ich podział. 1) dźwięczne: b w d z struny głosowe drgają, wydając pewien ton muzykalny, bezdźwięczne: p f t s struny głosowe nie drgają, słyszymy tylko szmery. 2) czyste: b, b', c, ć, cz itd. oprócz: nosowe: m, m', n, ń. 3) twarde: b, p, m, f, [...] miękkie: b', p', m', f' [...].