Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imiesłów czasu przeszłego nijaki

Język: polski
Dział: Fleksja, Części mowy (współcześnie)

Cytaty

Imiesłów [...] czasu przeszłego [...] nijaki (odmienny) tylko od Czasowników nijakich opchodzi, np. od płowieć wypłowiały.

Imiesłów czasu przeszłego nijaki, tylko od Czasowników nijakich pochodzący, robi się z pierwiastku czasy przeszłego dodaniem samych znamion rodzajowych -y, -a, -e.

Imiesłów czasu przeszłego nijaki, np. zleżały, a, e; ostygły, a, e; zbiegły, były, zgniły, skamieniały. Albo: zginiony, wyspany, upłyniony, ochłoniony, spragniony, uschnięty, przylgnięty, a, e. Formują go, jak widzimy, same tylko słowa dokonane i to nieprzechodnie. Jedne go wyrażają właściwą formą (jak zleżały, ostygły), drugie przez formę imiesłowu biernego, który jako od nieprzechodnich pochodzący, przybiera tu znaczenie nijakie (zginiony, uschnięty); wszystkie zaś słowa przechodnie, a nawet i wiele nieprzechodnich, wcale go nie mają, (np. czynić, łaknąć, bać się, itd.).

Imiesłowy. [...]

Czasu przeszłego.

a) czynny: mówił, a, o,— mawiał, a, ozmówił, a, o.

b) zaprzeszły: mówiwszy,— zmówiwszy.

c) nijaki: przeszły, a, e, — zleżały, o, e,— zbiegły, a, e, t. p.