odmiana o językach, języku

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Klecz/1767

Zkąd tak wielka odmiana językow w pomienionycb Krajach. [...] Istotną, rożnością w językach tę bydź rozumiem, kiedy mowa obca przystosowana, do mowy Słowiańskiej, tak jest odmienna, że ani w słowach, ani w składzie, ani w znaczeniu, żadnego podobieństwa nie ma. [...] Moglibyśmy jeszcze tę istotną rożność podzielić, na istotną zupełnie, i nie zupełnie. Rożność istotna zupełnie, jest kiedy mowa jedna od drugiej tak się rożni, że nic wcale podobieństwa nie ma, jako Polska, Niemiecka, Arabska. Istotna nie zupełnie, kiedy składy słow, są roźne, ale same słowa częścią są rożne, częścią sobie podobne, iako to. Mowa Polska z Łacińską, Grecką, Kolchicką, Wołoską. Przypadkowa zaś rożność, jest gdy się trafi rożność w mowie, i wyrażeniu, podobieństwo jednak w znaczeniu słow, na przykład: Mowa Polska, Ruska, Moskiewska.

O Łacińskiego języka odmianie, więcej przywieść nie mogę, tylko długość wieku, odległość miejsca i doskonałość ludzi.

W ogolności zaś odmiany językow, tę mogą się dać przyczyny. Pierwsza: Przeciąg czasu, [...] Druga Wolność ludziom dana w ustanowieniu słow, i mowy.

A z tej przyczyny, odmianę w naszym języku Polskim znaczną widziemy, że powciągano obce słowa: zamiast rodowitych, jako to lichtarz miasto świecznika, Apostoł miasto Zwolennika etc.

A ta pierwsza odmiana języka Skityjskiego, była początkiem, mowy Sarmackiej, albo Polskiej.