terminów gramatycznych online
cyrkumfleks akcent
Geneza: łac. circumflexus 'zagięty'
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Słowniczek: Gaert/1927
Cyrkumfleks. Akcent o złożonym przebiegu melodycznym: rosnąco-opadający (w stgrec.) lub opadająco-rosnący.
Cytaty
Mimochodem zwracam uwagę, że znikanie jerów lub ich wokalizacja pełna nie zależą od przycisku, p. niżej § 30. Sprawa intonacji łączy się najściślej z iloczasem i jest też tam (w następnych §§) przedstawiona. Tu zwracam tylko uwagę na pośrednie zachowanie dawnej różnicy (prasłow.) między akutem a cyrkumfleksem w zastępstwie nagłosowych or- ot- (ramię || rola), § 65, 7.
§ 14. Ogólny, odziedziczony z dawniejszej epoki, system słowiańskiego iloczasu i akcentuacji posiadał następujące cechy: 1) przycisk ruchomy i swobodny; 2) [...] intonacje, które nazywamy konwencjonalnie akutem i cyrkumfleksem; [...] cyrkumfleks, nazywany zazwyczaj intonacją opadającą, był dwuwierzchołkowy [...].
Iloczas rzeczowników ręka strzała [...] wyjaśnia się może tem, że to są oksytona powstałe z dawnych barytonów wskutek działania prawa de Saussure’a, które przedprzyciskową długą mogły mieć tylko w nom. gen. loc. sg., zaś w dat. acc. sg. oraz nom. acc. pl. miały przycisk (cyrkumfleks) na rdzennej [...].
Rozróżnia się akcent zgłoskowy (intonację) rosnący (wznoszącą się, acutus, akut) i opadający (circumflexus, cyrkumfleks).
Cyrkumfleks, p. akcent.