Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska wargowa twarda

Hasło w cytatach: twarde wargowe
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Fizyjologiczny opis spółgłosek: Malin/1869
  • Głosownia: Kon/1920
  • Podział spółgłosek na twarde i miękkie oraz według narzędzi mownych. Zwątlanie samogłosek. Spółgłoski mocne, słabe i płynne. Pochylanie samogłosek: Czep/1871–1872

Cytaty

[...] To nadmieniwszy, przystępujem teráz do wyliczeniá porządkiem gramatycznym spółgłosek twardych wráz z jich odpowiedniemi miękkiemi […]. Wargowe. Twardeb, p, v, f, m.

Według narzędzi mownych ruchomych, spółgłoski się dzielą na wargowe i językowe. Wargowe twarde: b, f, m, p, w. miękkie: b', f', m', p', w'.

[…] W piérwszej, formie trzywzory: do piérwszego należą istotniki, kończące się na spółgłoskę twardą wargową lub zębową i na r […]; do drugiego istotniki, zakończone na spółgłoskę miękką wargową lub zębową, odpowiednią takiéjże twardéj oprócz ł [...]; do trzeciego wzoru należą istotniki, zakończone na gardłową twardą lub odpowiednią jéj podniebienną miękką, oraz na l, rz, j.

Twarde spółgłoski płynne r, ł, twarde wargowe p, b, f, w, twarde nosowe m, n, miękczą się na rz, l, p(i), b(i), f(i), w(i), m(i), n(i), jeżeli stoją przed miękką samogłoską.