terminów gramatycznych online
antycypacja
Geneza: łac. antĭcĭpātĭo 'uprzedzenie'
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Słownik, tom I (A-C): Dor/1958–1969
Antycypacja. 1. W fonetyce - wcześniejsze wystąpienie jakiejś cechy artykulacyjnej w toku mownym. [...] 2. W składni - dodatkowe użycie na samym początku lub w początkowej części zdania elementu zapowiadającego jakiś składnik (najczęściej podmiot lub dopełnienie) [...].
Cytaty
Zaś przy tęskny <- teskny ani s ani k (artykułowane blisko głosu ch ze zwarciem między języczkiem a tyłem języka) nie przeszkadzały antycypacji opuszczenia języczka, potrzebnego do artykułowania n.
Rozwój fonetyczny, jaki widzimy w ojca.... ojczyzna, winowajca, miejski, Ujski, Zagojski Zamojski itd. obok ociec, st. winowaciec minował, miasto, Uście, Zagoździe Zamość most itd., to jest antycypację (epentezę) elementu palatalnego z równoczesnym dysymilatywnym zanikiem elementu zwartego przed c, cz, s itd., jest dzisiaj kontynuowany tylko tradycyjnie i w wielu wypadkach dawniejsze takie same postaci zostały usunięte w tworach żywych z przywróceniem etymologicznego związku: radca rządca świętokradca itd.
Antycypacja ż I, lm D. -cji a. -cyj [...] 3. jęz. «w fonetyce: włączenie do artykulacji jakiejś głoski elementu artykulacyjnego głoski następnej; upodobnienie wsteczne». <łc. anticipatio = uprzedzenie>.