Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

antycypacja

Język: polski
Geneza: łac. antĭcĭpātĭo 'uprzedzenie'
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
EJO 1999, 49 Definicja współczesna

Antycypacja. 1. W fonetyce - wcześniejsze wystąpienie jakiejś cechy artykulacyjnej w toku mownym. [...] 2. W składni - dodatkowe użycie na samym początku lub w początkowej części zdania elementu zapowiadającego jakiś składnik (najczęściej podmiot lub dopełnienie) [...].

Cytaty

Zaś przy tęskny <- teskny ani s ani k (artykułowane blisko głosu ch ze zwarciem między języczkiem a tyłem języka) nie przeszkadzały antycypacji opuszczenia języczka, potrzebnego do artykułowania n.

Rozwój fonetyczny, jaki widzimy w ojca.... ojczyzna, winowajca, miejski, Ujski, Zagojski Zamojski itd. obok ociec, st. winowaciec minował, miasto, Uście, Zagoździe Zamość most itd., to jest antycypację (epentezę) elementu palatalnego z równoczesnym dysymilatywnym zanikiem elementu zwartego przed c, cz, s itd., jest dzisiaj kontynuowany tylko tradycyjnie i w wielu wypadkach dawniejsze takie same postaci zostały usunięte w tworach żywych z przywróceniem etymologicznego związku: radca rządca świętokradca itd.

Powiązane terminy