terminów gramatycznych online
nadech ostry
- Historyczny rozwój Grafiki polskiéj na podstawie alfabetu łacińskiego; wyszczególnienie i rozbiór abecadeł polskich; gramatyczne abecadło wszechsłowiańskie: Malin/1869
- Opis fizyjologiczny i rodowód samogłosek: Malin/1869
- Wstęp do Głosowni. - Język słowiański i jego narzecza. - Abecadło wszechsłowiańskie. - Podział mowy odnośnie do Głosowni.: Malin/1869
Cytaty
Lecz do tego potrzeba: [...] 2. ażeby już nauczyciele elementarni wpráwiali dzieci nasze do czystego wymáwianiá samogłoski i, t. j. bez poprzedzającego j, zwłászcza że już w podobny sposób w nauce języka greckiego polecają chłopcom wymáwiać czysto samogłoskę v zwaną y-psilon, chociáż ta samogłoska w książkowéj greczyznie nigdy nie stoji na początku żádnego wyrazu, lecz zawsze ją poprzedzá nadech ostry (spiritus asper), t, j. nasze h [...], tak jak w naszym języku samogłoskę i poprzedzá zawsze (z wyjątkiem spójnika i (et), który Zygmuntowscy pisarze pisali przez y, spółgłoska j [...].
[…] Podobny temu przypádek zachodzi téż w książkowéj greczyznie co do głoski v psilon, którą zawsze poprzedza nádech ostry (spiritus asper) czyli głoska h.
Jinne języki lubią na początku wyrazów czyste samogłoski, jak np. niemiecki, łaciński, francuzki, grecki itd., lecz sami tylko Grecy oznaczają nádech w lewo obróconym łukiem nad samogłoską początkową wyrazu, jak to się już powyżéj powiedziało. [...] Aristofanes z Bizancyjum, zaprowadziciel rzeczonego znamieniá, które nazwáł [...] spiritus lenis, tchnieniem łagodnym, a my nazywámy nádechem cienkim, zaprowadził także w miejsce spółgłoski H, którą Grecy aż do 7 wieku po Chrystusie pisali na początku wyrazów, zaczynających się od spółgłoski h, znamię nádechu ostrego, [...] spiritus asper, którym jest łuk obrócony w prawo i położony nad początkową samogłoską wyrazu; opierając się na tym spostrzeżeniu, że w greckim języku spółgłoska h, tak jak nádech cienki, nigdy się nie pojáwiá ani na końcu zgłoski, ani w środku wyrazów pomiędzy dwiema samogłoskami [...].