Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

mówić

Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Nauka XII. O błędach w wymawianiu i pisaniu: Sier/1838
Ewolucja terminu

mowić (się)

Cytaty

Co innego gdy mówimy: długieś miéwał z nami rozmowy, albo jakiem książki kupił, takie mam; tu zachodzą przyrostki ś, m, przydane do wyrazów długie, jakie, azatém w tych wyrazach przyrostkowych trzeba miękczyć g, k.

Nie trzeba sz zamieniać na ś w wyrazach: szpilka, szlachcic, szpital, szlak, szklanka, oni poszli, jak znowu trzeba mówić i pisać: (on) wyśle, ślaz, ślub, śluza, śruba, śrót, (strzelniczy) źródło, źrebię, źrenica, środek, a to dla złagodzonych brzmień w tych wyrazach, które dawniéj tak pisano: wyszle, szlub, zrzódło, śrzoda it.d.

Piszmy tedy, jak mówimy: iść, upaść (wieprza), upaść (na ziemię), prząść, nie zaś iśdź; bo po ś nie może następować dla saméj trudności w wymówieniu, zwłaszcza że język nasz lubi kojarzyć czyli łączyć razem zgłoski st, ść, sk, sc, szcz.