Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

szereg głosek

Hasło w cytatach: szereg, szeregi
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

Co się przyjętego o uporządkowaniu postaci układu dotyczy, Abecadło Diewa nagari nad wszystkiemi dotąd znanemi ma pierwszeństwo. W niém albowiem spółgłoski rozłożone są na pięć szeregów. Każdy z tych szeregów zawiera w sobie po pięć postaci; [...] Wszystkie postacie każdego z pięciu szeregów, wymawiają się jednakowym organem; druga i czwarta postać są oddechowemi pierwszej i trzeciej, a piąta jest nosową.

Spółgłoski podług organów mowy, jakiemi się wymawiają, są uporządkowane, i w tym względzie przedstawiają pięć szeregów czyli klas.

sia, czyta się jak wolno aspirowane sia, (polskie ś) i do podniebiennego szeregu należy; [...].

Postawione wyżéj samogłoski czyste i jotowane rozkłádámy na tak zwane szeregi, t. j. skale wzajemnego pokrewieństwa w stopniowaniu. Odpowiednio do trzech głównych samogłosek a, i, u, stojących na krańcach skali samogłoskowéj, będziemy téż rozróżniali trzy szeregi stopniowaniá: szereg A, szereg I i szereg U, a mianowicie: szeregiem A nazwiemy ten rząd samogłosek czystych i jotowanych, w które samogłoska a przemienić się zdolną, już to postępowo, już to wstecznie się stopniując; szeregiem I nazwiemy ten zbiór samogłosek, który do samogłoski i w tym samym stoji stosunku itd.

Trzeci i następne szeregi aż do szóstego - są to wszystko głoski właściwie językowo-zębowe; tylko dla krótkości terminologii mamy je tu objęte pod ogólną nazwą "zębowych".

§ 78. Szereg sz ż cz.