forma gwarowa

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• ŁośFl/1923
• Łoś III/1927

§ 6. Widzimy przeto, że podział ten jest konwencjonalny, a konwencjonalność jego tem oczywistszą się okaże, im głębszą uwagę zwrócimy na zmiany historyczne we fleksji. Bywa tak bowiem, że dawna zgodność form w zakresie końcówek ulega zmianie pod wpływem procesów fonetycznych, np. niegdyś formy kończące się na -ja różniły się jedynie tem, że końcówka ta (jak i końcówki innych przypadków) mogła być akcentowana lub nieakcentowana; z czasem przybyła inna różnica: w iloczasie, a wreszcie w sposobie wymawiania końcowego -a, i stąd staropolskie formy literackie oraz dzisiejsze gwarowe: volå, duša. Jeszcze dawniej dzięki wpływowi czynników fonetycznych końcowe -ai ̯ wymieniło się na -ě lub na -i [...].

Formę si uważano w Polsce za wybitnie mazowiecką, gwarową: znajdujemy ją w rp. pisanym zaraz po r. 1600 w Kolędzie mazowieckiej: niechaj si tes usłysy nase głose Bruckner Wisła VI, 867 z objaśnieniem na str. 868 [...].