terminów gramatycznych online
klasa I
Język: polski
- Koniugacja: ŁośFl/1923
- Projekt terminologii: KarłT/1885
Cytaty
Klasa lepiéj: Gromada, Rzęd, Szereg, Wzór. (W każdym razie giermanizmem jest pisanie: A-klasa, I-klasa i t.d. Po polsku powinno się mówić: klasa A, klasa I i t.d.).
Klasa lepiéj: Gromada, Rzęd, Szereg, Wzór. (W każdym razie giermanizmem jest pisanie: A-klasa, I-klasa i t.d. Po polsku powinno się mówić: klasa A, klasa I i t.d.).
Tak podzielił Leskien w swych podręcznikach gramatyki starosłowiańskiej (Handbuch i Grammatik) czasowniki starosłowiańskie, co da się zastosować i do systemu prapolskiego. U niego klas czyli konjugacyj jest pięć z poddziałami. [Klasa] I. Temat czasu teraźniejszego z przyrostkiem -o-, -e- [...]. A. Temat bezokolicznika równa się rdzeniowi [...]. B. Temat bezokolicznika z przyrostkiem -a-[...].
Między klasami I—IV a V zachodziła a poczęści i teraz jeszcze zachodzi wielka różnica, że os. 1 sg. praes. w kl. I—IV kończyła się w prasł. na -ǫ, czemu odpowiada polskie -ę, a w kl. V na -mь polskie -m. Otóż w kl. III zaszła ta zmiana, że część czasowników pod wpływem analogji do czasowników kl. V zmieniła formę 1 os. l. p. na -m: znam, działam, umiem i tylko w najdawniejszych zabytkach zachowały się formy pierwotne na -aję, -ajesz, -aje, -eję, -ejesz, -eje i t. d. Prócz tego zaszły inne, mniejsze zresztą, przesunięcia czasowników z jednej klasy do innej.