Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stosunek

Hasło w cytatach: stosunki
Język: polski

Cytaty

Budowa języka Samskrytu, szczególnie części tejże budowy, stosunki i składnia wszystkich części, czyli zarys Grammatyki.

Przyimek kładzie się przed imieniem dla oznaczenia stosunków, i różnych względów między rzeczami,np. W świecie bez nauki trudno o kawałek chleba.

Zamiast przysłówkowych określników można użyć rzeczownikowych ze słówkami, które pewien wzgląd czyli stosunek do rzeczy wyrażają […].

Rzeczowniki tak w liczbie pojedyńczéj jak i mnogiéj mają pod siedṁ zakończeń, na wyrażenie siedmiu stosunków czyli względów, w jaki się jedna osoba lub rzecz względem drugiéj znajdować może. Te względy nazywamy przypadkami.

Przypadkowanie rzeczowników, jest to oznaczenie rozmaitych względów i stosunków pomiędzy wyrazami.

Przypadkowanie zaimka, jest to oznaczenie stosunku, w jakim która z osób gramatycznych zostaje ze słowem.[...] Stosunków takich, zwanych przypadkami, mają również i zaimki siedm na liczbę pojedyńczą i tyleż na liczbę mnogą.

Gdybyśmy się, dajmy na to, tak wyrazili: Zapał ... praca zdobi człowieka, myśl nasza byłaby całkiem niezrozumiałą [...]. Lecz powiedzmy tak: Zapał do pracy zdobi młodzieńca, a myśl stanie się jasną, bo wyrazem: do oznaczyliśmy dokładnie, jaki to stosunek, jaki związek zachodzi między pojęciami: zapał... praca.

Tylko na podstawie wyczerpującego materjału dałoby się te stosunki wyświetlić i stwierdzić; tu tylko mała uwaga.