Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Czep/1871–1872
Gramatyka języka polskiego praktyczno-teoretyczna, ułożona według programatu obowiązującego dla szkół Królestwa Polskiego. Kurs I
I. Krokoszyński, Warszawa 1871–1872, jęz. polski strona w kompendium Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego
Cytaty według działów 299 cytatów
- Przedmowa 6 cytatów I–II
- Wyobrażenie, pojęcie, wyraz, znaki pisarskie, głoska, zgłoska, podziały wyrazów 31 cytatów 5–11
- Myśl, zdanie, podmiot, orzeczenie, istotnik, słowo 10 cytatów 12–14
- Podziały istotników 3 cytaty 14–18
- Rodzaje i liczby istotników 14 cytatów 18–24
- Dopełnienie. Wezwanie. Przypadek. Przyimek 29 cytatów 24–30
- Podział spółgłosek na twarde i miękkie oraz według narzędzi mownych. Zwątlanie samogłosek. Spółgłoski mocne, słabe i płynne. Pochylanie samogłosek 45 cytatów 30–45
- Podział słów ze względu na podmiot. Zdanie twierdzące i przeczące. Spójnik 17 cytatów 45–54
- Podział słowa ze względu na trwanie bytu, stanu, czynności oraz na kierunek 6 cytatów 54–58
- Czasowanie. Zaimek osobisty. Osobowanie. Liczbowanie. Rodzajowanie. Trybowanie 40 cytatów 58–67
- Czasowanie słów posiłkowych: być i mieć 68–71
- Czasowanie słów foremnych 71–75
- Określenie. Przymiotnik 6 cytatów 75–77
- Odmiana przymiotników 7 cytatów 77–80
- Wzory odmiany przymiotników 80–84
- Podział zaimków 28 cytatów 84–93
- Odmiana zaimków przymiotnych 93–96
- Wyrazy okolicznościowe. Przysłówki 16 cytatów 96–101
- Stopniowanie przysłówków 2 cytaty 102–103
- Zdanie pierwotne i rozwinięte 3 cytaty 103–107
- Imiesłów 10 cytatów 107–110
- Imiesłów osobliwy 110–113
- Słowa osobowe i nieosobowe. Zdanie nieosobowe 3 cytaty 113–116
- O odmianie słów biernych 4 cytaty 116–117
- O liczebniku 12 cytatów 117–121
- Odmiana liczebników pierwotnych czyli głównych 121–125
- Odmiana liczebników zbiorowych, porządkowych i innych przymiotnych 2 cytaty 125
- O liczebnikach połowicznych i ułamkowych 1 cytat 125–126
- Zdanie niepełne. Wykrzyknik. Części mowy 4 cytaty 126–129
Hasła
- bezokoliczny wyraz słowa
-
czas
- czas przeszły (praeteritum, nie tylko lm.)
- czas przyszły (futurum)
- czas teraźniejszy (praesens)
- czas zaprzeszły
- część mowy
- forma (postać wyrazu)
- forma trzecia (deklinacja)
- kreska (diakryt)
- kreskować się
- miękczenie
- miękczyć się
-
mowa
(język)
język
- język polski
- język ruski (wschodniosłowiańskie, ukraiński)
- obce języki cudzoziemski język
-
narzędzie mowne
- język (narząd)
- podniebienie
- wargi
- nauka o zdaniu składnia (dział gramatyki)
-
odmiana
(słów, wyrazów)
- koniugacja
- liczbowanie
-
przypadek
spadek
- biernik (przypadek)
- celownik (przypadek)
- dopełniacz (przypadek)
- mianownik (przypadek)
- miejscownik (przypadek)
- narzędnik (przypadek)
- wołacz
-
rodzajowanie
- rodzaj (gramatyczny)
- skłonienie deklinacja
- stopniowanie (przymiotników, przysłówków)
- określenie wyraz określający
- osoba (gramatyczna)
- pisownia
- przestanek (w mowie, mowy)
- składnia (budowa i układ zdania)
-
sylaba
(głoski, litery)
zgłoska
-
głoska
(dźwięk mowy)
brzmienia
(głoska)
litera
(głoska)
- samogłoska (głoska)
- spółgłoska (głoska)
-
głoska
(dźwięk mowy)
brzmienia
(głoska)
litera
(głoska)
- tryb sposób (tryb)
- wymawiać
- wymawianie
- wyraz
- zakończenie
-
zdanie
- dopełnienie (wyraz określający, część zdania) przedmiot (dopełnienie, obiectum)
-
orzeczenie
predykat
- łącznik (w orzeczeniu)
- podmiot (część zdania) subjekt
- zdanie pojedyncze zdanie proste
- zdanie ściągnięte
- zdanie twierdzące
- zdanie złożone
- znaczenie
-
znak pisarski
- dwukropek
- przecinek
- punkt (znak interpunkcyjny)
- średnik
- znak wykrzyknienia | !
- znak zapytania
- zwątlać się