Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Kr/1917
Gramatyka języka polskiego szkolna
Porównaj z innymi dziełami
M. Arct, Warszawa 1917, jęz. polski
Cytaty według działów 787 cytatów
- Przedmowa do wydania pierwszego 3 cytaty 3
- Przedmowa do wydania drugiego 7 cytatów 3–4
- Przedmowa do wydania trzeciego 1 cytat 4
- Wiadomości wstępne 250 cytatów 5–45
- Głosownia (Fonetyka) 154 cytaty 46–78
- Etymologia (Słoworód) 96 cytatów 79–100
- Fleksja czyli nauka o odmianach, albo odmiennia 191 cytatów 101–198
- Składnia 70 cytatów 199–249
- Zasady pisowni polskiej 15 cytatów 250–252
Hasła
- abecadło
- akcent (wzmocnienie sylaby)
- alfabet
- analogja
- aoryst
- bezokolicznik
- biernik | B. | bier. (przypadek)
- brzmienie (sposób wymawiania, dźwięk)
- budowa wyrazów
- celownik | C. | celow. (przypadek)
- czas
- czas przeszły (praeteritum, czasy przeszłe)
- czas przeszły chwilowy
- czas przyszły (futurum)
- czas teraźniejszy (praesens)
- czas zaprzeszły
- czasownik (verbum)
- czasy złożone
- cząstki morfologiczne
- cząstki znaczeniowe
- części morfologiczne | części morfologiczne wyrazu
- części mowy | część mowy
- części mowy nieodmienne
- części mowy odmienne
- części składowe | części składowe wyrazu
- części znaczeniowe wyrazu
- część wyrazu
- część zdania
- czwarty przypadek (biernik)
- czynność niedokonana
- dawna polszczyzna
- deklinacja
- deklinacja I | deklinacja I-sza
- deklinacja II | deklinacja druga
- deklinacja III | deklinacja 3-cia
- deklinacja IV | deklinacja czwarta
- deklinacja męska
- deklinacja nijaka
- deklinacja przymiotników rzeczownikowa | deklinacja rzeczownikowa (przymiotników)
- deklinacja przymiotników zaimkowa | deklinacja zaimkowa
- deklinacja żeńska
- djalektologiczny
- długie e
- dopełniacz | D. (przypadek)
- dopełnienie (wyraz określający, część zdania)
- dopełnienie bliższe
- dopełnienie dalsze
- druga osoba | osoba 2-ga | osoba druga
- drugi przypadek (fleksja, = dopełniacz)
- duża litera
- dzielenie wyrazów
- dźwięk (głoska, głos artykułowany)
- e otwarte
- e ruchome
- etymologia | etymologja (pochodzenie, nauka o pochodzeniu wyrazów)
- etymologiczna pisownia
- fleksja (odmiana)
- fleksja (dział nauki)
- fonetyka
- forma (postać wyrazu)
- forma nieosobowa
- forma osobowa
- forma pierwotna
- forma przymiotnikowa
- forma rzeczowa
- forma rzeczowa
- forma skrócona
- formy opisowe
- formy pełne
- formy przysłówkowe (imiesłowów, przymiotników)
- formy słowne
- formy staropolskie
- formy ściągnięte (zaimków)
- formy złożone
- gardło
- głoska (dźwięk mowy)
- głosownia
- gramatyka (wiedza o języku)
- gramatyka szkolna
- gromada
- grupy spółgłosek
- gwara
- i końcowe | końcowe i (głoski, litery)
- im. czasu przeszłego odmienny
- im. współczesny
- imiesłowy czynne
- imiesłów
- imiesłów czasu teraźniejszego czynny
- imiesłów czasu teraźniejszego nieodmienny
- imiesłów czasu teraźniejszego odmienny
- imiesłów czynny czasu przeszłego
- imiesłów nieodmienny
- imiesłów odmienny
- imiesłów przeszły
- imiesłów przeszły bierny
- imiesłów przeszły czynny
- imiesłów teraźniejszy bierny
- imiesłów teraźniejszy czynny
- imiesłów zaprzeszły czynny
- imię | imiona (nazwa, część mowy)
- imię męskie żywotne
- imiona męskie
- imiona nieżywotne | imię nieżywotne
- imiona osobowe męskie
- imiona pospolite
- imiona własne
- jama nosowa
- jama ustna
- języczek
- język
- język (narząd)
- język literacki | języki literacki
- język narodowy
- język ojczysty
- język polski
- język prasłowiański
- język staropolski
- język starosłowiański
- język żywy (istniejący)
- języki cudzoziemskie
- języki słowiańskie
- kategorja
- klasa (systematyka)
- konjugacja
- konjugacja I-sza
- konjugacja II-ga
- konjugacja III-cia
- konjugacja IV-ta
- konjugacja pierwotna
- konjugacja V-ta
- konjugować się
- końcówka (morfem gramatyczny)
- końcówka osobowa
- końcówki zaimkowe
- kreska (diakryt)
- kropka (znak interp.)
- krótkie e
- krtań
- liczba
- liczba mnoga | licz. mn.
- liczba podwójna
- liczba pojedyńcza | l. pojed.
- liczebnik | liczebniki
- liczebnik główny
- liczebnik porządkowy
- liczebniki nieoznaczone
- liczebniki ogólne
- liczebniki ułamkowe
- liczebniki zbiorowe
- litera (znak alfabetu)
- łącznik (w orzeczeniu)
- mazurzenie
- mazurzyć
- mianownik | M. | mian. (przypadek)
- miejscownik | Mc. (przypadek)
- miękczenie spółgłosek
- miękkość
- morfologja (dział gramatyki)
- mowa (język)
- mowa pisana
- mówić
- myśl
- nacisk (akcent)
- narost
- narząd mowy
- narządy mówne
- narządy mówne nieruchome | nieruchome narządy
- narządy mówne ruchome | ruchome narządy mówne
- narzecze
- narzecze małopolskie
- narzędnik | N. | narzęd. (przypadek)
- nazwa
- nazwiska cudzoziemskie (antroponim, nazwa własna)
- nazwisko rodowe
- nos
- obcy język | języki obce
- odcienie znaczeniowe
- oddzielny wyraz | wyraz oddzielny
- odmiana (słów, wyrazów)
- odmiana mieszana
- odmiana przymiotnikowa
- odmiana rzeczownikowa
- odmiana rzeczowników
- odmiana słowa (koniugacja)
- odmiana zaimkowa
- odmiana złożona
- odmieniać sie
- odmiennia
- określenia podmiotu
- określenia przyimkowe
- określenia przysłówkowe | określenie przysłówkowe
- określenia rzeczowników
- określenie
- ortografja (zasady pisowni)
- orzeczenie | orzeczenie zdania
- orzeczenie właściwe
- orzecznik (orzecznik, część orzeczenia imiennego)
- osnowa (temat fleksyjny, słowotwórczy)
- osnowa bezokolicznika
- osnowa teraźniejszości
- osoba (gramatyczna)
- osoba 3-cia | osoba trzecia | trzecia osoba
- ó pochylone
- partykuła (część mowy)
- piąty przypadek (wołacz)
- pień
- pierwiastek (rdzeń, źródłosłów)
- pierwsza osoba | osoba 1-sza | osoba pierwsza
- pierwszy przypadek (fleksja, = mianownik)
- pismo
- pisownia
- pisownia oryginalna
- pisownia polska | polska pisownia
- płuca
- pochodne rzeczowniki
- pochodne wyrazy
- pochodzenie (geneza)
- pochylenie samogłoski | pochylenie
- podmiot (część zdania)
- podmiot gramatyczny
- podmiot logiczny
- podmiot osobowy
- podmiot właściwy
- podniebienie miękkie
- podniebienie przednie
- podniebienie tylne
- podniebienność
- pojęcia umysłowe
- pojęcie
- polszczyzna
- postaci dokonane
- postać (forma)
- postać niedokonana
- postać słowna
- prawidła
- prefiks
- prefiks czasownikowy
- przedrostek
- przenoszenie wyrazów
- przycisk (akcent)
- przyczyny fonetyczne
- przyimek
- przyimki nierozdzielne
- przyimki pierwotne
- przyimki pochodne
- przyimki złożone
- przymiot (właściwość , cecha)
- przymiotnik
- przymiotniki dzierżawcze
- przypadek (fleksja)
- przypadek siódmy (miejscownik)
- przypadek trzeci (fleksja, = celownik)
- przyrostek (sufiks)
- przyrostki rzeczownikowe
- przyrostki słowne
- przysłówek
- przysłówki czasu
- przysłówki miejsca
- przysłówki pochodne
- przysłówki pochodne
- *przysłówki powątpiewania
- przysłówki przeczące
- przysłówki przyczyny
- przysłówki pytające
- przysłówki sposobu
- przysłówki stopnia i miary
- przysłówki twierdzące
- przysłówki złożone
- rdzeń
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzaj męski | rodz. męsk. | r. męs.
- rodzaj nijaki | r. nij.
- rodzaj żeński | r. żeńsk
- rozkaźnik
- ruchomy | ruchomy akcent
- rzeczownik
- rzeczownik odsłowny
- rzeczowniki męskie
- rzeczowniki nieosobowe
- rzeczowniki nieżywotne
- rzeczowniki nijakie
- rzeczowniki obce
- rzeczowniki oderwane
- rzeczowniki osobowe | rzeczownik osobowy
- rzeczowniki osobowe | rzeczowniki jednostkowe
- rzeczowniki osobowe męskie | rzeczownik męski osobowy
- rzeczowniki pospolite
- rzeczowniki przyswojone
- rzeczowniki rzeczowe
- rzeczowniki swojskie
- rzeczowniki umysłowe
- rzeczowniki własne
- rzeczowniki zbiorowe
- rzeczowniki zdrobniałe
- rzeczowniki zmysłowe
- rzeczowniki zwierzęce
- rzeczowniki żeńskie
- rzeczowniki żywotne
- samogłoska (głoska)
- samogłoska miękka
- samogłoska nosowa
- samogłoska pochylona
- samogłoska podniebienna
- samogłoska przedkońcowa
- samogłoska twarda
- samogłoska ustna
- samogłoski wązkie
- składnia (budowa i układ zdania)
- składnia (dział gramatyki)
- słowa częstotliwe
- słowa czynne
- słowa czynne nieprzechodnie
- słowa czynne przechodnie
- słowa dokonane
- słowa jednotliwe
- słowa nieprzechodnie
- słowa nijakie
- słowa przechodnie
- słowa zaimkowe
- słowo (wyraz)
- słowo (czasownik)
- słowo niedokonane | słowa niedokonane
- słowo posiłkowe
- słowo zwrotne
- słoworód (dział nauki; etymologia)
- sposoby (tryb)
- spójnik
- spójniki pierwotne
- spójniki pochodne
- spółgłoska bezdźwięczna
- spółgłoska cicha (bezdźwięczna)
- spółgłoska pierwiastkowa
- spółgłoska podniebienna (palatalna)
- spółgłoska średnio-językowa
- spółgłoska twarda
- spółgłoska tylno-językowa | spółgłoska tylnojęzykowa
- spółgłoska wargowa | spółgłoski wargowe
- spółgłoska wargowo-zębowa
- spółgłoska zmiękczona
- spółgłoski | spółgłoska (głoska)
- spółgłoski chwilowe
- spółgłoski dźwięczne
- spółgłoski głośne (dźwięczne)
- spółgłoski miękkie
- spółgłoski niepodniebienne
- spółgłoski nosowe
- spółgłoski palatalne
- spółgłoski płynne
- spółgłoski podniebienne
- spółgłoski przednio-językowe | spółgłoski przedniojęzykowe
- spółgłoski szczelinowe
- spółgłoski trwałe
- spółgłoski ustne
- spółgłoski wybuchowe
- spółgłoski zębowe
- spółgłoski zwarte
- spółgłoski zwartoszczelinowe
- stopień
- stopień najwyższy
- stopień równy
- stopień wyższy
- stopniowanie omowne
- stopniowanie opisowe
- stopniowanie przymiotników | stopniowanie przysłówków (przymiotników, przysłówków)
- strona
- strona bierna
- strona czynna
- struny głosowe
- stwardnienie spółgłosek
- sylaba (głoski, litery)
- syntaxis łac.
- szczelina (głosowa)
- szereg
- szósty przypadek (fleksja, = narzędnik)
- ściągnięcie
- tchawica
- temat (fleksyjny, słowotwórczy)
- tony (wrażenie słuchowe)
- tryb
- tryb bezokoliczny
- tryb oznajmujący
- tryb rozkazujący
- tryb warunkowy
- upodniebiennienie
- upodobnić się
- upodobnienie (analogia)
- upodobnienie dźwiękowe
- urabiać się
- usta
- wargi
- wiersz
- wołacz | W.
- wykrzyknik | wykrzykniki (część mowy)
- wykrzykniki właściwe
- wymawianie
- wymiana spółgłosek
- wymowa (artykulacja)
- wyraz
- wyrazy cudzoziemskie
- wyrazy czterozgłoskowe
- wyrazy dopełniające
- wyrazy dwuzgłoskowy
- wyrazy jednozgłoskowe
- wyrazy obce
- wyrazy obcego pochodzenia
- wyrazy określające
- wyrazy pięciozgłoskowe
- wyrazy proste
- wyrazy rodzime
- wyrazy sześciozgłoskowe
- wyrazy trzyzgłoskowe
- wyrazy złożone (compositum)
- wyrażenie
- wyrażenie przysłówkowe
- wysłowienie
- względy gramatyczne
- zaimek
- zaimek dzierżawczo-zwrotny
- zaimek dzierżawczy
- zaimek osobowy
- zaimek wskazujący
- zaimki nieokreślne
- zaimki pytające
- zaimki względne
- zakończenia osobowe
- zakończenie
- zakończenie przymiotnikowe
- zanik samogłoski
- zapożyczenia
- zbieg spółgłosek (spółgłosek)
- zdania bezpodmiotowe | zdanie bezpodmiotowe
- zdania poboczne
- zdania poboczne podmiotowe
- zdania podrzędne
- zdania podrzędne podmiotowe
- zdania przyczynowe
- zdania przyzwalające
- zdania współrzędne łączne
- zdania współrzędne przeciwstawne
- zdania współrzędne wynikowe
- zdania złożone współrzędne
- zdanie
- zdanie główne | zdania główne
- zdanie nawiasowe
- zdanie nierozwinięte
- zdanie podrzędne orzecznikowe
- zdanie pojedyńcze
- zdanie rozwinięte
- zdanie ściągnięte
- zdanie warunkowe
- zdanie wtrącone
- zdanie złożone
- zestawienia
- zęby
- zęby dolne
- zęby górne
- zgadzać się
- zgłoska | zgłoski wymowy
- zgłoski końcowe
- zgłoski otwarte | zgłoska otwarta
- zgłoski początkowe
- zgłoski zamknięte | zgłoska zamknięta
- zgoda
- zjawisko fonetyczne
- zlanie się
- złożenie właściwe
- zmiana
- zmiana analogiczna
- zmiana zależna
- zmiany fonetyczne
- zmiękczenie
- znaczenie
- znaczenie dzierżawcze
- znaczenie przysłówkowe
- znaczenie zdrobniałe
- znaczyć
- znak (diakryt)
- znak (litera)
- znak diakrytyczny
- znak przestankowy
- znak zmiękczenia
- zrosty
- zwarcie
Wykorzystane źródła:
Zasady te, zarówno jak i układ książki, są te same, co i w „Gramatyce języka polskiego" obszerniejszej, wydanej lat poprzednich (Adam Antoni Kryński, s. 3).