Historical Dictionary
of Grammatical Terms online

wykrzyknik część mowy

Language: polski
Area: Części mowy (Today)
EJO 1999, 644 Contemporary definition

Wykrzykniki. Wyrazy, które różnią się od wszystkich pozostałych tym, że w zasadzie nie wchodzą w związki syntaktyczne z innymi wyrazami, lecz używane są w funkcji wypowiedzeń, np. Pfe! Hej! Och! [...].

Quotations

1) Wykrzykniki, a mianowicie: a) wykrzykniki właściwe, t. j. wyrażające afekt czyli uczucie, mają znaczenie wykrzyknienia [...] b) giesty dźwiękowe (którym zwykle towarzyszy giest ręki lub głowy), mają znaczenie zdania rozkazującego [...] c) dźwięki naśladowcze [...] mają znaczenie zdania oznajmującego gdyż nasuwają wyobrażenie podmiotu, który taki dźwięk wywołał, oraz czynności, którą ten dźwięk wywołano.

Do zdań zarodkowych należą wykrzykniki i wołacz.

[…] Wykrzykniki i wołacz, jako zdania zarodkowe, oddzielają się od innych wyrazów przecinkami; jeżeli zaś mają być wymówione z pewnym naciskiem, to po nich kładzie się wykrzyknik (!). Jeżeli dźwięk naśladowczy zastępuje orzeczenie zdania, to nie oddziela się przecinkiem. Wykrzykniki właściwe z wołaczem, bezpośrednio po nich następującym, tak ściśle się łączą, że od niego żadnym znakiem się nie oddzielają. Natomiast giesty dźwiękowe, wyrażające energiczny rozkaz, nawet przed wołaczem oddzielają się przecinkiem lub wykrzyknikiem.