terminów gramatycznych online
imię pospolite
Appellativum (imię pospolite, nazwa pospolita). Wyrażenie rzeczownikowe nadające się do pełnienia funkcji predykatywnej, czyli takie, za pomocą którego można orzekać coś o dowolnym przedmiocie należącym do jego zakresu. A. są zatem nazwy mające zarówno denotację, jak i konotację, np. dom, wyspa, miasto, filozof, poeta, uczony, prezes. A. należą do jednego z dwóch podzbiorów, jakie się wyróżnia w obrębie kategorii rzeczownika. Drugim są imiona (nazwy) własne [...].
Cytaty
Roma cuius qualitatis? propriae. Quia unius nomen est. Quid est nomen proprium? Quod uni tantum conuenit, własne imię. Magister cuius qualitatis? Appellativae. Quia est nomen multorum. Quid est nomen appellativum? Quod multis commune est, pospolite imię.
Większy by był dowod z Imion własnych, i pospolitych, znajdujących się, u Starych Dziejo- i Lato-pisow, gdyby kto dla przysługi Ojczyzny, wydał, Wykład Słow (Etymologiam) z dobyciem i wyrażeniem początku onychże.
Imiona są wielorakie. Nomen substantivum: Imie istotne, krocej: Istotnik, albo Rzeczownik. Nomen Adjectivum: Imie przyrzutne, przymiotne, krocej Przymiotnik. Nomen proprium: Imie własne czyli szczegulne. Nomen appellativum: Imie nazowne, mianowne, czyli pospolite. Nomen gentile, gentilitium: Imie Narodowe, Rodowe.
Wszystkie imiona rzecz. dwojakiego są gatunku [...]: 2) pospolite czyli ogólne, któremi rodzaj cały lub gatunek rzeczy nazywamy, czyli które znaczą wiele rzeczy jednegoż gatunku, np. miasto, kraj rzéka, jezioro, góra.
Imiona szczególne mogą się brać w znaczeniu[imion] pospolitych czyli ogólnych, a te nawzajem w znaczeniu tamtych, np. Cycero polski zamiast mówca tak sławny w Polsce, jak u Rzymian był Cycero; ojciec poetów zamiast Homer, który najdawniejszym i najsławniejszym jest z poetów.
Po imionach ogólnych, czyli pospolitych: jezior, gór, miast, rzék, oceanów i t. d. szczególne kładą się często w przypadku 1, i wtedy domyślamy się przymiotnika zwany, a, e, np. w mieście (zwaném) Radom [...].
Każdy rzeczownik [jako wyraz który oznacza imię], może być: 1. imieniem własnem, np. Jan, Piotr, Paweł, Józef, Wisła, Karpaty, San, Kraków, Galicya itd., to jest imieniem, które służy jednej tylko osobie lub rzeczy; 2. imieniem pospolitem, np. człowiek, poeta, rzeka, miasto; 3. imieniem zbiorowem, np. szlachta, wojsko, zboże, pieniądze itd., to jest imieniem, które oznacza cały ogół osób lub rzeczy; 4. imieniem jednostkowem, np. szlachcic, ułan, grosz, ziarno itd., to jest imieniem, które oznacza tylko jedną, pojedynczo uważaną osobę lub rzecz.