terminów gramatycznych online
rodzaj nijaki
Cytaty
Anglicy mają trzy rodzaje męzki, żeński i nijaki. [...] Kiedy [...] rodzaju nie wyrażamy, jako też rzeczy nieżywotné należą do rodzaju nijakiégo.
Rodzaje męzki i żeński wyrażamy pospolicie przez te zaimki he on, she ona, a ich przymioty przez his jégo, her jéj, their ich, a rodzáj nijaki przez it to, przymioty zaś jego przez its tégo, their ich.
Głoska ę pisze się: [...]
3) W pierwszym przypadku l. p. rodz. n. tych Rzeczowników, które w drugim przypadku l. p. syllabę nia albo cia przyjmują, np. imię, imienia; ramię, ramienia; zwierzę, zwierzęcia; kurczę, kurczęcia.
(Rodzaj nijaki.)
N. Ono.
(Rodz. nijaki)
Czyje?
Rzeczowniki dzielą się na trzy rodzaje, na [rodzaj] męzki, żeński, i nijaki, a to podług swego znaczenia i zakończenia.
Nijaki rodzaj, genus neutrum.
Skrócenia zwyczajne w pismie. [...] n. rod. nazwisko rodowe r. m. rodzaj męzki r. ż. rodzaj żeński r. n. rodzaj nijaki spk. spadek l. poje. liczba pojedyńcza l. mn. liczba mnoga sł. dk. słowo dokonane sł. ndk. słowo niedokonane.
Rodzajów jest trzy, męzki, żeński, i nijaki. Męzki [...] Żeński [...] Nijaki [...].
Stopień wyższy rodzaju męzkiego, tań-sz-y [...] rodzaju żeńsk. tań-sz-a, i t. d. rodzaju nijak. tań-sz-e, i t. d.
Całe wyrażenia, tudzież słowa i przysłówki będące przedmiotem zdania, uważają się za rzeczowniki rodzaju nijakiego, liczby pojedyńczéj; zgadzając więc z niemi słowo lub przymiotnik, trzeba je kłaść w tymże rodzaju i liczbie.
Dwa są rodzaje istot wedle płci: męski i żeński, ale są także istoty bezpłciowe, jakiemi są wszystkie rzeczy martwe, lub co do płci obojętne, — rodzaje też istotników są trzy: męski, żeński, oraz nijaki.
Rodzajowi nijakiemu służy końcówka ze samogłosek ę, o, e (…).
Rodzaju nijakiego ze znaczenia są: wszystkie imiona wyrażające istoty niedorosłe, nierozwinięte, niedawno narodzone, np. dziecię, niemowlę, źrebię, cielę, kurczę, jagnię itd., niemniéj nazwy liter, np. wielkie A, małe b, twarde t, miękkie c; nakoniec wyrazy i całe zdania rzeczownie wzięte, np. piękne to twoje zaraz, prawdziwe twoje "jak matkę kocham".
Rodzaju nijakiego z zakończenia są rzeczowniki zakończone na o, e, ę, np. okno, złoto, szkoło, pole, imię, wymię, brzemię itd.
VI. i VII. przypadek l. poj. w deklinacyi przym. i zaim. pisać w rodzaju męskim ym (im), w nij. em: pilnym uczniem — na tym koniu — z małem dzieckiem — w swojem dziele.