of grammatical terms online
przypadek pierwszy fleksja, = mianownik
Przypadek gramatyczny, który prymarnie występuje w funkcji podmiotu, sekundarnie także w innych funkcjach (orzecznika, apozycji)
Quotations
Wszak bóg, anioł i ludzie ((męzczyzni), są w liczbie pojedynczéj rodzaju męzkiego; w mnnogiéj, prócz piérwszego przypadku, ulegają rodzajowi obojętnemu.
Dla rozeznania np. rodzaju rzeczowników KrólEM, polEM, trzeba przywoływać na myśl 1wszy przypadek, król, pole.
I. Przypadek.
Trzy są główniejsze powody, dla których się kładzie.
- Rzeczowniki kładą się w przypadku 1ym, na pytanie: kto? co? przymiotniki, na pytanie: jaki? a, e, np. kto to był? odp. człowiek; jaki? odp. biały i t. p.
W tych dwóch wiérszach z pieśni IV sztuki Rymotwórczéj Dmochowskiego nie tak pięknie i pełno by się wydał 1szy jak 6sty przyp.
Gramatycy angielscy wykazują trzy przypadki w swoim języku: przypadek piérwszy éé (the nominative case), który mianuje osobę lub rzecz istniejącą albo działającą na siebie samą lub na inną.
Przypadek 1-szy mianuje bezwzględnie osobę lub rzecz, i odpowiada na pytanie kto? co?.
Zakończenie a — y. I. a) Przyswojone rzeczow. z łacińskiego i greckiego, tam nijakie a u nas męskie, mają w 1. przyp. l. m. — a (na 1. miejscu) obok — y.
(Rzecz, r. ż. na ość mają w I., IV. i V, p. l. m. i, tudzież pewna grupa rzecz. jak: brwi, chęci, części, gęsi [...]).
y w zakończeniach rzecz. r. m. l. m. przyp. I. (forma rzeczowa): katy, chłopy, żydy [...].
Przed zakończeniem na i (y) w I. przyp. l. m. rzeczowników osobowych męskich z osnową na „r”, np. amatorzy [...] chorzy itp.
Przypadek 1-szy przyimków niema; na prz.: João Jan, Christo Chrystus, a casa dom, as casas domy.
§ 27. Przypadków mamy w języku polskim siedm, jako to:
Przypadek I na pytanie kto? co?
[Przypadek] II [na pytanie] kogo ? c z y j? -a? -e? czego?
§ 36. W I-ym przypadku licz. mnogiej mówimy: ci aniołowie lub anieli; owi chłopi, tamci panowie, sami goście, ci kupcy, chłopcy; te konie, owe chłopy, owe Włochy, tamte pany, same doktory.
Przypadki 1-y, 4-y i 5-y nie mają przyimków, n. p. Deus (Bóg), ó Deus (o Boże).