Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przypadek drugi fleksja, = dopełniacz

Język: polski

Cytaty

Drugi przypadek Czyj? od zaimka Kto? ma trzy rodzaje, i przypadkuje się, jak następuje.

Wielu kończą 2gi przyp. l. m. na y, np. żołnierzy, ale to jest nie potrzebny wyimek, lepiej jest więc żołnierzów.

2gi przypadek u imion rzeczy żywotnych, oprócz woł, bawół, kończy się na a.

Ale jednakże przy używaniu tego prawidła trzeba mieć wzgląd na jaśność i dobre brzmienie: dlatego chleby ma przypadek 2gi liczby mnogiej nie chleb, lecz chlebów, aby rozróżnić do przypadku 1go liczby pojedynczej.

Plato, Cycero, Kato, przyjmują w 2gim przypad. syllabę na.

Te imiona rodzaju nijakiego, które w drugim przyp. l. p, przyjmują syllaby nia albo cia , powinne bydź w I wszym przyp. pisane przez ę, dla różnicy od tych, które syllab nia albo cia nie przyjmują.

Imiona jednak Królestw i Prowincyj [...] w przypadku 2gim i 6tym kładą się często z Przedimkiem de, naprz: Roi de Pologne.

Genitivus. [Przypadek] 2gi.

Z odmianą w 2m przypadku na a, więcej otwarte niż samogłoska u, na którą jednak o trzy razy więcej mamy rzeczowników, jak na a otwarte.

Jloczas polski poczyna się oznaczać od 2 przypadku liczby pojedynczej wszystkich rodzajów przypadkowania, najkrótszych jedną głosówkę mających rzeczowników, przymiotników, nazw, nazwisk i t. d.

[Józef Mroziński] "Ten tylko mógłby tym sposobem formować 2 przypadek liczby mn. ktoby mówił, jak mówi prostactwo: ko-me-dy-ja, li-cy-ta-cy-ja...".

Podług przymiotnika dobra" [odmieniają się]: a) nazwiska żon na owa: bratowa, królowa, Radziwiłłowa, b) nazwiska wsi i miast na — owa: Brzozowa, Kolbuszowa. [...] c) nazwy wsi i miast, będące zwykłymi przymiotnikami na — a: Biała, Dobra, Wesoła, Wyżna; (2 p.) do (2) Białej, Wyżnej; (7 p.) w Białej, źle: w Biały.

Różnica formy jest różnicą w znaczeniu: akty (actus) wiary, tragedyi, akta (actum, papiery urzędowe; w 2. p. aktów (nie akt) bez różnicy znaczenia; organy (na chórze), organa n. p. wzroku, słuchu.

Zakończenieówy (i) w 2 . przyp. l. mn. rzeczowników męskich.