Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przypadek szósty fleksja, = narzędnik

Język: polski

Cytaty

[...] Według tego łacińskiego porządku nazwáł kś. Kopczyński w swéj Gramatyce dla Szkół Národowych, wydanéj po ráz piérwszy w Warszawie roku 1785, Mianownik piérwszym przypádkiem, Dopełniácz drugim, Celownik trzecim, Biernik czwártym, Wołácz piątym, Nárzędnik szóstym, Miejscownik siódmym. Prof. Fr. Bopp w swojéj gramatyce sanskrytu, w którym jest 8 skłonników, nie bez słusznego powodu zestáwiá te skłonniki w następującym porządku, jako to: 1. Mianownik, 2. Biernik, 3. Nárzędnik. 4. Celownik, 5. Odbierácz, 6. Dopełniácz, 7. Miejscownik, 8. Wołácz.

Wszystkie te Liczbowniki przypadkują się jak przymiotniki i Zajimki, z wyjątkiem 6 przypadku liczby mnogiej żeńskiej, nie mieszać ją do rodzajów męzkiego i średniego, które bliżej i często zgadzają się ze sobą, jako to męzk. dwa domy, Sred. dwa Jabłka, żeń. Dwie Chaty, dwiema a nie dwóma chatami.

W łacinie to słowo zawsze wymaga pierwszego przypadku np. Terra est rotunda; homo est felix. Przeciwnie w polszczyźnie zawsze się wymaga 6 przypadku zwanego narzędnikiem.

Przypadki Casus. Najstosowniéj oznaczać je liczbami: pierwszy, drugi i t. d.[pp. 1, pp. 2 i t. d.]. Ablativus wypada nazywać ósmym [pp. 8]. szósty zaś oznaczałby Instrumentalis.